Faslılar zorbalıktan kaçmak için soyadlarını değiştiriyor

Fas'taki bazı soyadları, yerel lehçede farklı anlamlara gelmesinin ardından hızla değişmeye başladı.

Örneğin "Taro" (çöp atılan yer), "el-Z'ib" (kurt), "Dehaş" (tay) ve "Lehbil" (aptal) anlamına geliyor.

Taşıyıcılarının hoşlanmadığı başka isimler de var, dolayısıyla nüfus dairelerine gidip soy isimlerini değiştirmekten başka çareleri yok.

Fas İçişleri Bakanlığı'nın yakın tarihli bir raporunun ortaya koyduğuna göre, Nüfus Yüksek Kurulu'nun ülkedeki çıkarları doğrultusunda, nüfus yasasının izin verdiği kapsamda, çeşitli nedenlerle soyadının değiştirilmesi yönünde 860 talep geldi.

Alaycılık ve zorbalık

40'lı yaşlarında bir adam olan Muhammad Maza ("Maza", "keçi" anlamına geliyor), çocukluğundan beri bir hayvanın adını ifade eden bir soyadıyla büyümüş ve yaşamış.

Ancak 30 yaşının ortasında evlendiğinde, bu soyadının kendisine yaşattığı gibi, çocuklarına da akranlarının ve arkadaşlarının arasında utanç yaşatacağını düşünerek soyadını değiştirmeye karar verdi.

Muhammed, önceki soyadı olan "Maza"nın hem öğrenciyken hem de gençken kendisini utandırdığını söylüyor.

Ancak babası, bu soyadının okulda ve sokakta çocuklarında yarattığı utancı bilmesine rağmen bunu değiştirmek istemedi.

40  yaşındaki adam, kendisinin gençliğinde yaşadığı utancın aynısını çocuklarının da yaşaması korkusuyla soyadı olan "Maza"yı değiştirmeye karar verdiğini kaydetti.

Muhammed, "hayvanlar aleminden tamamen uzak başka bir soyadıyla değiştirilmesi amacıyla" gerekli tüm yasal tedbirleri aldığını belirtti.

Faslılar, kendilerinin veya çocuklarının yaşadığı alay ve zorbalık nedeniyle soyadlarını değiştiriyorlar.

Keza, "Keçi", "tay", "yılan", "kurt", "maymun" gibi hayvan isimlerine işaret eden farklı soyadları var.

Saldırgan lakaplar ve sıfatlar içeren ve "tek gözlü", "topal", "kör" veya "çarpık" gibi fiziksel engellere atıfta bulunan soyadlarına sahip başka Faslılar da var.

Bunun yanında taşıyıcılarının kendisiyle çağırılmaktan utandığı soyadları da bulunuyor.

Soyadı Fas lehçesinde fakir anlamına gelen "el- Mekrad" olan ünlü şarkıcı Sa'd el-Mücerred gibi Faslı ünlüler de alay konusu olabilecek soyadlarını değiştiriyor.

Daha önce soyadı el-Kas olan Muhammed el-Cem de soyadını değiştiren Faslı ünlüler arasında yer alıyor.

Soyadı değiştirme prosedürü nasıl?

Bu bağlamda, El Cedide şehrinde avukat olan Vehabi Raşid, "Nüfus ile ilgili kanun, kişinin ismini değiştirmesinden farklı. İsmin değiştirilmesinde yalnızca değişikliği belirleyen nihai bir yargı kararı gerekiyor. Öte yandan soyadını değiştirme prosedürleri kolay değil" açıklamasında bulundu.

Vehabi, bu yasanın maddelerinden birinin, soyadının seçildikten sonra sahibi ve onun soyundan gelenler için bağlayıcı hale geldiğini ve yasal kararname dışında değiştirilemeyeceğini belirttiğini ekledi.

Başvuru sahibi, soyadını değiştirme talebinin nedenlerini belirterek Nüfus Dairesi'ne veya Yüksek Medeni Komite'ye soyadını değiştirme talebinde bulunup birçok belge sunana kadar soyadı düzenlenmez.

Vehabi, açıklamalarına şöyle devam etti:

Bu belgeler arasında doğum belgesinin tam kopyası, mevcut olması halinde çocukların doğum belgesinin tam kopyaları, sabıka kaydının bir kopyası, çocukların aile kayıtlarının kopyaları, baba tarafından, medeni durumda kayıtlı ve istenilen ismi taşıyan akrabanın doğum belgesi örneği veya bu talebini destekleyen adli veya idari belge ile değiştirilecek ismin yazılı olduğu normal kart örneği yer alıyor.

Vehabi, "Başvuru ve belgelerin alınmasının ardından İçişleri Bakanlığı'na havale edilir, o da bunları Nüfus Yüksek Kurulu'na sunar. Kurulun başvuruyu kabul etmesi halinde, kararname ile soyadının değiştirilmesine izin verilir. Nüfus kayıtlarında soyadı değişikliği işleminin başlatılması için kararnamenin bir kopyası uzman nüfus memuruna gönderilir" dedi.

Vehabi, kanunun 21'inci maddesinde, kişinin bilinen soyadının ahlaka ve kamu düzenine aykırı veya gülünç olması ya da Fas karakterini, bir şehrin, köyün ya da kabilenin adını taşımayan yabancı bir isim olması gibi, soyadının değiştirilmesi talebine izin veren gerekçelerin bulunduğuna dikkat çekti.
 

Hangi durumlarda isim değiştirilebiliyor?

Taşıyıcıları için zorbalık veya alay konusu olabilecek veya ahlaka ve diğer gerekçelere aykırı olabilecek soyadlarının yanı sıra, bazı kişiler, uzman bir mahkeme tarafından verilen yargı kararıyla kabul edilebilir bir gerekçe olması durumunda isimlerini de değiştirirler.

Kanuna göre;

İsmini değiştirmek isteyen herkes, bunun için izin almak üzere mahkemeye başvuruda bulunmalıdır. Kendisini değişiklik istemeye sevk eden gerekçeleri talebinde belirtmeli ve talebini destekleyen deliller sunabilmelidir.

Bu bağlamda Fas'taki kamu idarelerinden birinde nüfustan sorumlu yetkili olan Abdullah Efrahi, ismi değiştirmenin soyadını değiştirmekten daha kolay olduğunu söylüyor.

Efrahi'nin açıklamasına göre ismin değiştirilebilmesi için kabul edilebilir gerekçelerin talep edilmesi ve sunulması yeterli olup, bunun için birtakım adımlar, tedbirler ve belgeler gerekiyor.

Efrahi, birkaç ay önce Ucda şehrindeki mahkemenin Okaşa isimli genç bir adamın isminin Yusuf olarak değiştirilmesi talebini kabul etme kararını örnek olarak gösterdi. Çünkü Okaşa, Kazablanka şehrinde ünlü bir hapishanenin adı.

Söz konusu yetkili, bu konuyla ilgili kısıtlamaların olduğunu, özellikle de suçluların kimliklerini değiştirmek ve adaletten kaçmak için isim değiştirme meselesinden yararlanabileceklerinden korkulduğunu kaydetti.

Yetkili, "Bu sebeplerden dolayı soyadını değiştirmek isteyen kişinin geçmişinin ve sunduğu gerekçelerin güvenilirliğinin dikkatle araştırılması gerekiyor" ifadelerini kullandı.

Fas'ın daha önce isimlerden önce gelen, saygı veya yüceltmeyi ifade eden sıfatları kaldırmaya karar vermesi de dikkat çekici.

Haziran 2021'de Meclis, İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan ve bir adın bir kabilenin özelliklerine bağlanmasını yasaklayan bir yasayı onayladı.

Buna göre erkek için "Şerif", "Mevlam" veya "Efendim", kadın için "Lala" gibi hürmet ve şeref sıfatları yasaklandı.

 

 

Independent Arabia