İstihbarat şefi George Smiley'nin ekibi bilgisayar oyunları oynayan kafası karışık, suratları sivilceli kişilerden oluşsaydı, bu bir John le Carre romanının olay örgüsüne benzerdi. Ya da James Bond'a, eğer 007, her vesper martini sipariş ettiğinde barmen tarafından yaşını kanıtlaması istenen, henüz sakalları çıkmamış bir genç adam olsaydı.

Çalkalanmış olsun, karıştırılmış değil.

Onun yerine elma suyuna ne dersin evlat?

Bu hafta, Amerika'daki son istihbarat sızıntısının ABD'nin altını oymak isteyen kurnaz bir Rus köstebeğin ya da Amerikan derin devletinin suiistimallerine darbe vurmayı uman iyi niyetli bir özentinin bile işi olmadığı ortaya çıktı. Bunun sorumlusu, arkadaşlarına (çevrimiçi bir mesajlaşma platformundaki video oyunu ve silah meraklısı bir düzine genç) hava atmak için belgeleri sızdıran, Massachusetts Ulusal Hava Muhafızları'nın 21 yaşındaki bilişim uzmanı Jack Teixeira'ydı.

Bu fiyasko, ABD ulusal güvenlik devletinin saçmalığını gözler önüne seriyor. Birbiriyle çakışan devasa bürokrasiler, dünyayı gözetlemek ve çok sayıdaki sırlarını korumak için her yola başvuruyor. ABD, geçen yıl çeşitli istihbarat kurumları için en az 90 milyar dolar ve karşı istihbarat bütçesini de içeren FBI için 10 milyar dolar harcadı. Bu meblağ, Lübnan gibi küçük bir ülkenin tüm GSYİH'sinden fazla.

Bu yapının, adını biraz müstehcen bir dans figüründen alan, bir grup ergen ve genç erkekten oluşan "Thug Shaker Central" grubunun elebaşı tarafından kırılması, 18 kurumdan oluşan ABD istihbarat topluluğunu çevreleyen gizemin çoğunu ortadan kaldırıyor.

Usame bin Ladin'in peşine düşen FBI ajanı Ali Soufan tarafından kurulan risk yönetimi ve danışmanlık firması Soufan Group'un araştırma direktörü Colin P. Clarke, "Bu kadar genç ve düşük rütbeli bir havacının bu tür gizli belgelere erişebilmiş olması beni gerçekten şaşırttı" diyor.

Mısır'ın Rusya'ya roket gönderdiğinden ya da ABD'nin İsrail'in Mossad'ına ne söylediğinden bahseden belgelere neden erişmesi gerektiğini anlayamıyorum. Ya da en önemlisi Ukrayna'daki savaşın taktiksel ve operasyonel detaylarına.

Tüm bu olay, bir adamın annesinin evinde tutuklanmasıyla tamamlanan bir Coen Kardeşler trajikomedisi gibi görünse de çok daha karanlık eğilimlere temas ediyor.

Teixeira'nın amaçları tamamen apolitik değildi. Çağdaş Amerikan sağının zehirli üslubuyla ABD'ye, "müesses nizama" ve "duyarcılığa" kızgın görünüyor. Tucker Carlson gibi siyasetle uğraşan sağcılar onu şimdiden bir kahraman olarak benimsedi.

İstihbarat servislerinin Teixeira gibi karakterleri bir dizi test ve geçmiş kontrolüyle meydana çıkarması gerekiyor. Ancak Teixeira, internette yayımladığı videolarda ırkçı ve Yahudi düşmanı kin kusan bir silah delisi olmasına rağmen güvenlik soruşturmasını geçti.

Büyük ihtimalle Teixeira, fikirleri ve tutumları ulusal güvenliğin daha kapsamlı yerleşik düzeniyle örtüştüğü için mercek altına alınmadı.

Clarke, "ABD yönetimiyle ilgili tuhaf olan şey, ordunun dünyanın karanlık bir köşesindeki bir teröristin peşine düşmek için dünyayı yerinden oynatacak olması" diyor.

Ancak söz konusu dünyanın en önemli sırlarından bazılarına erişimi olan 21 yaşındaki oyun meraklısı bir inek olunca, tek yapması gereken gizli bilgilerin nasıl ele alınacağına dair yılda bir saatlik çevrimiçi eğitim almak.

Teixeira'nın izini kısa sürede bulanların pilot gözlüğü takan FBI karşı istihbarat hafiyeleri ya da üniformalı Pentagon dedektifleri değil, Bellingcat platformundaki ve diğer haber kuruluşlarındaki ezik açık kaynak araştırmacıları ve muhabirler olması, ABD ulusal güvenliğinin yerleşik düzeninin yarasına tuz basıyor.

Teixeira'yı telefonlara girmek için izinsiz casusluk yazılımları kullanarak değil, Teixeira'nın özçekimlerindeki döşemenin desenlerini, gizli belgelerin sızdırılan bazı fotoğraflarındaki arka planla eşleştirerek buldular. Muhabirler, Teixeira'nın suç ortaklarına su işkencesi yapmak yerine, Teixeira'nın yalnız internet arkadaşlarıyla dost oldular ve onları konuşmaya ikna ettiler.

ABD'nin müttefiklerinin bu dehşet verici taktikten hiç etkilenmediklerini söylemeye gerek yok. Japonya'nın önde gelen gazetesi Yomiuri Shimbun'da yayımlanan bir başyazıda "ABD yönetimi gizli bilgilerin yetersiz yönetiminden kaynaklanan korkunç durum üzerinde ciddi bir şekilde düşünmeli ve hızla düzeltici önlemler almalıdır" dendi.

ABD'li yetkililer sızdırıldıklarının farkına bile varmadan önce belgelerin haftalarca internette dolaşması utancı daha da arttırdı. Bu gecikme, kötü niyetli dezenformasyon operatörlerine sızıntıları düzenlemek ve daha fazla silah haline getirmek için zaman kazandırdı.

ABD istihbarat teşkilatının yerleşik düzeni onlarca yıl içinde daha büyük, daha gizli ve daha kibirli hale geldi. Onlarca yıldır gazeteciler ve araştırmacılar, Amerika'nın yurtdışındaki faaliyetlerini ortaya çıkarmak istediklerinde, gizliliğin giderek daha zorlu engelleriyle karşılaşıyor. Yönetim gizlilik konusunda takıntılı hale geldi. Bürokrasinin dört bir yanındaki yetkililer, önemlerini abartmak için araştırma ve iletişimlerini "gizli" olarak etiketledi.

Aslında bu abartıya rağmen, sızdırılan bilgiler arasında bomba etkisi yaratacak çok az şey olduğu görüldü. Kaynaklar ve yöntemler hassas olsa da son sızıntılarda ortaya çıkan sözümona devlet sırlarının pek çoğu ifşa edici nitelikte değildi. Ukrayna savaşı iyi gitmiyor mu? Her şeyi durdurun. Sızıntıların çoğu, düşünce kuruluşları tarafından yayımlanan raporlardan çok farklı görünmüyordu.

Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki gizli ABD istihbarat ve paramiliter yetkilileri 20 yılı aşkın süredir bana soğuk davranıyor. E-postalarım görmezden geliniyor. Açıklama taleplerim yanıtsız kalıyor. Bilgi Edinme Yasası kapsamındaki taleplerim reddediliyor. Suriye'nin kuzeydoğusunda IŞİD'e karşı mücadeleye yardım eden ABD personeliyle sohbet etmek istediğimde uzaklaştırıldım. Afganistan'da Herat'ın dışındaki bir ABD yerleşkesinin kapısını çalıp ülkenin o köşesinde neler olup bittiği hakkında biraz bilgi istediğimde beni başlarından savdılar.

Bana kaybolmamı söylemek için gelen, yüzünü saran bir güneş gözlüğü takmış Amerikalı adam, "Biz bilgi vermiyoruz" dedi.

Kendimize bile.

Belki de Amerika'nın en değerli sırlarını ortaya çıkarmanın anahtarı gazetecilik diploması almak, telefonda kaynaklarla çalışmak ve kapıları çalmak değil, bir mesajlaşma platformunda silahlar ve video oyunları hakkında ipuçları paylaşan bir grup gence katılmaktır.

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: İpek Uyar