Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırmada, kedilerin ton balığına düşkünlüğünün biyolojik nedenleri ortaya kondu.

Hakemli bilimsel dergi Chemical Sense'de 8 Ağustos'ta yayımlanan bir çalışmaya göre kediler, 5 tat duyusundan biri olan "umami" tatları alabiliyor.

Umami, acı, ekşi, tatlı ya da tuzlu olarak sınıflandırılamayan ancak uzun süre ağızda kalan hoş bir tat olarak biliniyor. 

Ancak araştırmaya göre, insanlardan farklı olarak, kedilerin umami reseptörleri ton balığındaki bazı molekülleri tespit edebiliyor.

Yemek seçmeleri keyfi değil, zorunluluk

Bitkileri düzgün bir şekilde sindiremeyen kediler, hayatta kalmak için et tüketmek zorunda.

Kedilerin şekerli tatları sevmediği biliniyor. Çünkü kediler, şekerli tatları almayı sağlayan Tas1r2 geninin hasarlı bir versiyonuna sahipler. Bu nedenle Tas1r2, kedilerin şekerli şeylerin tadını almak için gerekli proteinleri üretemiyor.

Umami tadını alabilmek için iki gen gerekiyor: Tas1r1 ve Tas1r3.

İnsanlarda bu iki gen bulunuyor.

Bugüne yapılan araştırmalarda, kedilerde yalnızca Tas1r3  geni tespit edilmişti. Ancak son çalışmada kedilerin de Tas1r1 genine sahip olduğu ortaya kondu.

İnsanlarla aralarında önemli bir fark var

Kediler ve insanlarda tat almayı sağlayan genlerde benzerlikler görülse bile bilim insanları, bu reseptörlerin nasıl çalıştığı konusunda önemli bir fark keşfetti.

Amino asitler ve nükleotidler birlikte hareket ederek yanıt veriyor.

İnsanlardaysa amino asitler reseptörlere bağlandıktan sonra nükleotidler devreye giriyor.

Ancak araştırmaya göre kedilerde önce nükleotidler tat alma duyularını aktive ediyor, ardından amino asitler geliyor.

Araştırmanın başyazarı Scott McGrane, "Bu durum insanlarda gördüğümüzün tam tersi" dedi.

Ton balığı nerede, kediler orada

Bilim insanları, 25 kedinin önüne iki farklı seçeneğin olduğu kaseler koydular.

Kaselerin birinde, farklı konsantrasyon düzeylerinde amino asit ve nükleotidler içeren su, diğerinde de sadece su vardı.

Kediler beklenildiği üzere, umami tadını alabilecekleri kaseleri tercih etti.

Ancak McGrane, kedilerin tercihlerinin sadece umami tadına yönelik olmadığına da dikkat çekti.

Deneye göre kediler, özel olarak ton balığında bolca bulunan histidin ve inozin monofosfat moleküllerini içeren kaselere yöneldi.

Araştırmacılar, soyları kurak bölgelere dayanan kedilerin, ton balığına bu kadar düşkün olmalarının nedeninin umami tadı üreten histidin ve inozin monofosfat birleşiminden kaynaklanıyor olabileceğini dile getirdi.


Independent Türkçe, National Geographic, IFL Science