Irak Kürdistan Bölgesi'ndeki (IKB) maaş krizi derinleşiyor. Üstelik, daha da karmaşık hale gelen kriz, hükümeti hem ortak hem de muhalif aktivist ve Kürt milletvekilleri tarafından yönetilen, çalışanlarının dosyasını Bağdat'taki federal hükümete teslim etme çağrısıyla karşı karşıya bırakıyor.
Muhalefet, bu adımın yasal koşullarının olup olmadığı konusunda yoğun bir tartışma yürütüyorlar. Zira, bölgenin anayasal haklarının gasp edilmesinden endişe duyuluyor.
Irak Federal Parlamentosu'ndaki Kürt bloklarından bir kısmı, IKB'nin lideri Mesud Barzani'nin, Kürdistan Demokratik Partisi'nin (KDP) yönettiği Erbil hükümetinin ana ortağı olan Celal Talabani liderliğindeki Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) bloku ile birlikte, 'Yeni Nesil', 'İslam Birliği' ve 'İslam Adaleti Cemaati'ni içeren muhalefet blokları, Irak hükümetinin doğrudan eyalet maaşlarını ödemesi için bir talepte bulundu.
Bu talep, aynı zamanda Barzani'nin partisi tarafından hükümetinin yetkilerini baltalayan bir adım olarak görülen, Kürt aktivistleri ve eski milletvekilleri tarafından başlatılan bir imza kampanyasıyla aynı zamanda yapıldı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Daha önce, Kürdistan Bölgesi Kamu Çalışanları Hakları Savunuculuğu Kurumu'nun temsilcisi Dilşad Mirani, "kurum üyelerinin Bağdat'taki bir dizi yetkiliyle bir araya gelerek, maaşların banka kartı aracılığıyla doğrudan Bağdat'a bağlanmasını görüşmek için bir toplantı yaptıklarını" açıkladı.
Bu toplantıda, bölgenin kamu çalışanlarının imzalarını toplamak için bir kampanya düzenlemeyi kabul ettiler.
Bağdat'ta ise, Şii Haşdi Şabi güçlerinin eski komutanı ve 'Bağımsız' Maliye Komitesi üyesi Yusuf el-Kilabi, IKB'deki 200 binden fazla kamu çalışanının imzasını taşıyan, maaşlarının doğrudan Bağdat'a aktarılmasını talep eden bir talebi desteklemek için 100'den fazla milletvekilinin imza attığını duyurdu.
Kilabi, Haşdi Şabi yetkililerine işaret ederek, "saçma sapan şeylere yanıt vermeyeceğini" söyledi.
Bölgenin kamu çalışanlarının yakında kesintisiz ve gecikmeden maaşlarını alacağını kaydetti.
Kronik acziyet
IKB'deki mali kriz, Bağdat'ın, Kürt petrolünün Irak hükümetinden bağımsız olarak akışına izin verilmesi nedeniyle Ankara'ya açtığı dava nedeniyle Paris'teki bir ticaret mahkemesinden tahkim kararı almasının ardından geçen mart ayında petrol ihracatının askıya alınması nedeniyle daha da kötüleşti.
Erbil, Bağdat tarafından sağlanan kredinin ilk taksitini tam olarak almasına rağmen, geçen Temmuz ayı maaşlarını ödeme sürecini henüz tamamlamadı.
Bu arada, Talabani partisinin kalesi Süleymaniye'de, kamu sektörünün binlerce çalışanı, maaşlarının gecikmesi nedeniyle bir aydır grev yapıyor.
Grevcilerin gecikme aidatlarının tamamını ödemeleri, gecikmeden aylık tahliye tarihlerine uymaları ve hükümeti daimi personele 'ücretsiz öğretim görevlileri' atama zorunluluğu getirmeleri gerekiyor.
Siyasi hedefleme
IKB'deki kamu çalışanlarının maaşlarının doğrudan Bağdat'a aktarılmasını talep eden kampanya, Mesud Barzani'nin liderliğindeki KDP tarafından kesin bir şekilde reddediliyor.
IKB Başbakanı Mesrur Barzani, geçen perşembe günü Erbil'deki Selahaddin Üniversitesi'nin mezuniyet töreninde yaptığı konuşmada, bu kampanyanın 'siyasi' amaçlı olduğunu ve IKB'nin anayasal haklarını ve varlığını ihlal edeceğini söyledi.
Barzani, 'Bağdat ile önceki anlaşmalara aykırı hareket edenlere' hitaben, IKBY'nin varlığını zayıflatmaya katkıda bulunmayı bırakmalarını ve maaşların yalnızca IKB'nin yetkisinde olması gerektiğini vurguladı.
Barzani'nin, Kürdistan Bölgesi'ndeki kamu çalışanlarının maaşlarının doğrudan Bağdat'a aktarılmasını talep eden kampanyanın IKB'nin özerkliğini ve bağımsızlığını zayıflatacağı yönündeki endişelerine yanıt olarak, Irak Federal Parlamentosu'ndaki İslam Birliği Koalisyonu Milletvekili Dara Sekanyani, "Maaşların doğrudan Bağdat'a aktarılması, IKBY'yi zayıflatmayacak, aksine krizi çözecek bir mekanizmadır" dedi.
"Bölge parlamentosunun, hükümetinin ve yerel yönetimlerin oturumunun uzatılmasının yasallığını iptal etmenin nedeni kimdi?" şeklinde bir soru yöneltti ve "adımın desteklenmesi için temsilcilerden yaklaşık 115 imza toplandığını" kaydetti.
IKB, 2003 yılında Saddam Hüseyin'in devrilmesinden sonra elde ettiği kazanımlarını yavaş yavaş kaybetmeye başladı.
Irak Federal Yüksek Mahkemesi, IKBY'nin petrolünü Irak hükümetinin izni olmadan ihraç etmesini, parlamentosunun, hükümetinin ve yerel hükümetlerinin görev süresini uzatmasını yasadışı ilan eden kararlar aldı.
Bu kararlar, Bağdat'ın 2014-2017 yılları arasında IŞİD'in ele geçirdiği geniş bölgeleri geri almasından ve Kürtlerin bağımsızlık referandumu için oy kullanmasından sonra alındı.
Yasaya muhalefet
Her iki tarafın temsilcileri ve yetkilileri arasında, maaşların transferine izin veren yasal güvencenin varlığı konusunda yaşanan krize hararetli tartışmalar yaşandı.
Kürt Parlamentosu'nun oturum süresinin uzatılmasına karşı Federal Mahkeme'de açtığı davayı kazanan eski Bölgesel Meclis Başkanı Yusuf Muhammed, federal hükümete maaşlar da dahil olmak üzere mali politikayı formüle etme konusunda münhasır yetki veren anayasanın 110-III. Maddesi'ne dayanarak hukuki veya anayasal engellerin varlığını reddetti.
Muhammed, IKB'nin, maaşların doğrudan Bağdat'a aktarılmasına izin veren yasal dayanağı olduğunu savunarak, şunları söyledi:
IKB, bu konuda herhangi bir özel yasa çıkarmadı. Aksine, Irak yasalarını doğrudan uyguluyor. Bu yasalardan bazıları, Baas Partisi'nin iktidarda olduğu dönemden kalma. Örneğin, 1960 tarihli 24 numaralı Devlet Memurları Kanunu, 2008 tarihli 22 numaralı Devlet ve Kamu Sektörü Çalışanlarının Maaş Kanunu ve emeklilik yasaları. Erbil hükümetinin, maaşlarla ilgili federal yasaları ihlal etmesi, Bağdat'ın maaşları ödemesini talep etme hakkını veriyor. Bu hak, 2023 yılı federal bütçe yasasının 13. maddesinin 8. fıkrasında yer alıyor ve özellikle de Kürdistan Bölgesi'nin petrol ihracatının resmi olarak askıya alınmasından sonra daha da güçlü.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
1 Mayıs 2024 - İtalya'nın orta kesimindeki Cocullo'da geleneksel "Serpari" (Yılan Yakalayıcıları) festivali kapsamında düzenlenen geçit töreni sırasında canlı yılanlar Aziz Dominik heykelinin etrafına dolandı. Festivalden günler önce bulunan tüm yılanlar mikroçiple tanımlanıyor, ölçülüyor, tartılıyor ve yılanların sismik hareketlere duyarlılığı üzerine yapılan bir çalışmanın parçası olarak biyologlar tarafından laboratuvar testlerine tabi tutuluyor. Küçük Cocullo köyü her mayısın ilk günü, yılan sokması ve diş ağrısına karşı koruyucu aziz olan Aziz Dominic di Sora'yı onurlandırıyor. Yılan yakalayıcıları aynı zamanda Bari Aldo Moro Üniversitesi ve Max Planck Enstitüsü'nden araştırmacılardan oluşan bir ekibin yürüttüğü çalışmaya katılarak bölgedeki yılan türlerinin izlenmesine de katkıda bulunuyor. Bazı örneklere, uydu teknolojisi aracılığıyla sismolojik faaliyetlerin izlenmesini sağlamak için küçük bir verici yerleştirildi. Günün sonunda yılanlar doğaya salınıyor (Tiziana Fabi/AFP) -
2/30
30 Nisan 2024 - Fransa'nın doğusundaki Lyon kentinde Siyasi Bilimler Akademisi binasının avlusunda düzenlenen Filistin yanlısı eylemde bir protestocu böyle görüntülendi. ABD'de önde gelen üniversitelerden birçoğunu sarsan ve gerginlik yaratan gösterilerde olduğu gibi, Paris Siyasi Bilimler Akademisi öğrencilerinin düzenlediği birden fazla eylemde öğrencilerden bazıları Gazze Savaşı ve yaşanan insani kriz dolayısıyla son derece öfkeliydi (Olivier Chassignole/AFP) -
3/30
29 Nisan 2024 - Gençler, Kenya'nın Mai Mahiu bölgesi yakınlarındaki Kamuçiri köyünde sel nedeniyle sürüklenen tahrip olmuş arabayı inceliyor. Kenya'nın bu bölgesi son bir aydır sağanak yağış ve ani su baskınlarının etkisi altında. Su baskınlarının başkent Nairobi'yi de etkilediği ve bazı yolların kapatıldığı aktarılırken, birçok mahallenin de sular altında kaldığı kaydedildi. Polis, Rift Vadisi'ndeki bir kasabanın yakınlarındaki barajın çökmesi sonucu en az 45 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Polis sözcüsü, "Durum kontrol altına alınmaya çalışılıyor ancak sel riski devam ediyor" dedi. Yaşanan bu son can kayıplarıyla birlikte marttan bu yana şiddetli yağış ve seller sebebiyle ölenlerin sayısı 100'ü aşmış oldu (Luis Tato/AFP) -
4/30
28 Nisan 2024 - Yunanistan'ın Olimpiyat meşalesini Fransız organizatörlere teslim etmesinin ardından Fransa'ya doğru yola çıkan Belem, meşaleyle birlikte Korint Kanalı'ndan geçiyor. 2024 Olimpiyat Oyunları'na ev sahipliği yapacak olan Paris'ten organizatörler, 1896'daki ilk etkinliğin düzenlendiği Panathinaiko Stadyumu'nda meşaleyi cuma günü devraldı. Meşaleyi taşıyan 127 yaşındaki Fransız gemisi Belem dün Atina yakınlarındaki Pire Limanı'ndan yelken açtı. Akdeniz'deki yolculuğunun 8 Mayıs'ta tamamlanması beklenen gemi, yaklaşık 2 bin kilometre yol kat ettikten sonra Marsilya'ya varacak. Daha sonra çeşitli kasaba ve şehirler üzerinden yolculuğuna devam edecek meşale, Paris Olimpiyatları'nın 26 Temmuz'daki açılış törenine taşınacak (Aris Messinis/AFP) -
5/30
27 Nisan 2024 - Ukrayna'nın Harkiv kentinde Rusya'nın gerçekleştirdiği füze saldırısında isabet alan hastanede bir kadın enkaz temizliyor. Rus füzeleri bugün Ukrayna'nın orta ve batı kesimlerindeki enerji tesislerini vurarak, ABD'nin askeri yardımına rağmen hava savunma sistemi sıkıntısı çeken Ukrayna'nın zor durumdaki enerji sistemi üzerindeki baskıyı artırdı. Ukraynalı yetkililer, son haftalarda ağır bombardımana maruz kalan kuzeydoğu şehri Harkiv'de bir füzenin 60 hastanın bulunduğu bir hastaneye isabet ettiğini, bir kadının yaralandığını ve binaya, yakındaki su borularına ve elektrik hatlarına zarar verdiğini açıkladı (Vyacheslav Madiyevskyy/Reuters) -
6/30
26 Nisan 2024 - Almanya'nın başkenti Berlin'de polis, Federal Meclis'le Başbakanlık arasında kurulan "Gazze'ye destek" kampını tahliye etmek istedi, eylemcilerin direnişi üzerine arbede yaşandı. Polis, çadırları sökerek kamp alanının dışına çıkardı. Alman Polisi, X'te yayımladığı açıklamada protesto kampındakilerin polis memurlarına yönelik şiddet eylemleri dahil olmak üzere "tekrarlanan suçlar" işlediğini yazdı (Odd Andersen/AFP) -
7/30
25 Nisan 2024 - Portekiz'in başkenti Lizbon'da, Karanfil Devrimi'nin 50'inci yıldönümünü kutlamak için gerçekleştirilen askeri geçit töreninde askeri araçlar 25 Nisan Devrimi'ne katılan eski askerleri taşıyor. Portekiz, Avrupa'nın en uzun süreli diktatörlüğüne ve Afrika'da 13 yıl süren sömürge savaşlarına nokta koyan askeri darbenin 50'inci yılını kutladı. Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, ülkesinin kölelik ve sömürgecilik döneminde işlediği suçların bedelini ödemesi gerektiğini söyledi (Patricia De Melo Moreira/AFP) -
8/30
24 Nisan 2024 - Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, Berlin'de düzenlenen askeri karşılama töreninde. Bugün gerçekleştirdikleri görüşmede daha yüksek savunma işbirliğinde fikir birliğine varan iki lider, Avrupa'nın bir araya gelip Ukrayna'yı Rus istilasına karşı sonuna kadar desteklemesi gerektiğini belirtti. Almanya'nın başkentinde düzenlenen karşılama töreninde iki ülkenin ulusal marşları çalarken küçük bir protesto grubundan "Filistin'e Özgürlük" sloganı atıldı. Bu, Sunak'ın Ekim 2022'de başbakanlık koltuğuna oturduğundan beri Almanya'ya yaptığı ilk ziyaret (Liesa Johannssen/Reuters) -
9/30
23 Nisan 2024 - Fransa'nın başkenti Paris'te hayvan hakları organizasyonu PETA'dan aktivistler, Mısır Büyükelçiliği'nin önünde Mısır'ı protesto etti. Gize Piramitleri'ne turist taşımak için hayvanların kullanılmasını durdurma çağrısı yapan eylemciler, "Mısır, develere ve atlara kötü muameleyi durdur", "Gize'de hayvanların çektiği araçları yasakla" ve "Hayvanlar araç değildir" yazılı dövizleri taşıdı (Antonin Utz/AFP) -
10/30
22 Nisan 2024 - Eylemciler, Kolombiya'nın Cali kentinde Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro hükümetini sağlık ve emeklilik reformları nedeniyle prostesto ediyor. Başta başkent Bogota'nın tarihi Bolivar Meydanı olmak üzere birçok kentte sokaklara dökülen ve çoğunluğu sağ görüşlü grupların oluşturduğu kalabalık, Petro'yu "diktatörlük"le suçluyor. Ayrıca muhalifler, bu reformların ülkenin halihazırda zor durumdaki ekonomisine zarar vereceğini öne sürüyor. Devlet Başkanı Gustavo Petro, muhalefetin ülkedeki değişime karşı çıktığını iddia etmişti. Bu, 2022'de iktidara geldiğinden bu yana Gustavo Petro hükümetinin karşı karşıya kaldığı en büyük protesto (Joaquin Sarmiento/AFP) -
11/30
21 Nisan 2024 - Çin Grand Prix'sinde Red Bull'un Hollandalı sürücüsü Max Verstappen yarışırken görevli sarı bayrak sallıyor. Çin'in 2019'dan beri ilk kez ev sahipliği yaptığı grand prix yarışını Verstappen kazandı. Formula 1 Dünya Şampiyonası'nın 5. etabında McLaren'dan Britanyalı Lando Norris ikinci olurken Verstappen'in Meksikalı takım arkadaşı Sergio Perez ise yarışı üçüncü sırada tamamladı. Son üç yıldır dünya şampiyonu olan Hollandalı pilotun bu yılın şampiyonasında halihazırda en yakın rakibi Perez. Şanghay'daki yarışın ardından Verstappen'in 110, Perez'inse 85 puanı var. Sezonun 6. yarışı Miami Grand Prix'si 5 Mayıs'ta düzenlenecek (Pedro Pardo/AFP) -
12/30
20 Nisan 2024 - ABD merkezli uluslararası yardım kuruluşu World Central Kitchen'ın üyesi Damian Sobol'un cenazesi, Polonya'nın Przemyśl kentinde düzenlendi. Sobol, İsrail'in Gazze'de düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, World Central Kitchen'ın 7 personelinin hayatını kaybettiği İsrail bombardımanını kınamıştı. İsrail'in 7 Ekim'de Gazze'ye başlattığı saldırıda hayatını kaybedenlerin 34 bini geçti ve yaralıların sayısı 77 bine yaklaştı (Sergey Gapon/AFP) -
13/30
19 Nisan 2024 - Eski ABD Başkanı Donald Trump, evlilik dışı ilişkilerle bağlantılı sus payı ödemelerini örtbas ettiği iddiasıyla yargılandığı davada öğle yemeği molasının ardından New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesine giriyor. Eski bir ABD başkanının ilk kez ceza davasında yargılandığı mahkemede 12 jüri 18 Nisan'da yemin etmişti. Öte yandan Trump'ın yargılandığı tarihi "sus payı" davasının görüldüğü mahkeme binasının önünde bir kişi kendini yaktı. Görgü tanıkları, havaya broşürler atan bir erkeğin bir tenekeden kendisini yakıta buladığını ve ateşe verdiğini söyledi (Spencer Platt/AFP) -
14/30
18 Nisan 2024 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Dubai kentinde sağanak yağışların ardından arabalar sular altında kalmış caddede böyle görüntülendi. Ortadoğu'nun finans merkezi olan kentin devasa otoyolları sel yüzünden tıkandı ve büyük havalimanında kaos yaşandı. Kayıtların tutulmaya başlandığı 1949'dan beri görülen en şiddetli yağışlarda BAE'de bir, Umman'da 20 kişi hayatını kaybetti. Afetin ardından aşırı yağışların bulut tohumlamadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına dair tartışma başladı (Giuseppe Cacace/AFP) -
15/30
17 Nisan 2024 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Goma kentinin dış kesimlerindeki Bulengo kamponda savaştan kaçan çocuklar bulaşık yıkıyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, silahlı çatışmaların pençesindeki bölgeyi 16-18 Nisan'da ziyaret ediyor. Ruanda ordusunun desteklediği M23 isyancıları 2021'in son aylarından bu yana doğudaki Kuzey Kivu bölgesinin büyük kısımlarını ele geçirdi ve yaklaşık 2 milyon kişinin yerinden olmasına yol açtı (Alexis Huguet/AFP) -
16/30
16 Nisan 2024 - Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da 17. yüzyıldan kalma tarihi borsa binası bu sabah alevlere teslim oldu ve binanın simge kulesi yıkıldı. Başkentteki en eski binalardan olan yapı, nedeni henüz bilinmeyen bir şekilde alev aldığında yenileme çalışmaları yapılıyordu. Danimarka parlamentosunun yanında yer alan bina, 1620'ler Kral IV. Christian tarafından inşa ettirilmişti (Emil Helms/AFP) -
17/30
15 Nisan 2024 - Tarihte ilk kez eski bir ABD Başkanı'nın yargılandığı ceza davası bugün başladı. New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesi'nde görülen ilk duruşmada hakim karşısına çıkan eski Başkan, "Suçsuz olduğum için burada olmaktan gurur duyuyorum. Siyasi saiklere açılmış bu dava Amerika'ya hakarettir. Buna benzer bir olay daha önce hiç görülmedi. Buraya asla getirilmemeliydim" dedi. "Sus payı davası" diye bilinen yargılamada, Trump'a evlilik dışı ilişkilerini örtbas etmek için "sus payı" ödemeleri yapmak da dahil olmak üzere 34 ayrı suçlama yöneltiliyor. Skandallarla boğuşan 77 yaşındaki Trump, suçlu bulunması halinde 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Trump, hakkındaki suçlamaları reddediyor ve suçsuz olduğunu savunuyor (Michael Nagle/AFP) -
18/30
14 Nisan 2024 - İran'ın İsrail'e drone ve füze saldırısı düzenlemesinin ardından bugünün erken saatlerinde başkent Tahran'daki Filistin Meydanı'nda toplanan göstericiler İran ve Filistin bayrakları sallıyor. İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına İsrail'in 1 Nisan'da düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan 7 kişinin ölmesinin ardından İran dün İsrail'e yüzlerce kamikaze drone'u, balistik ve seyir füzesiyle saldırı başlattı. İran bazı askeri hedefleri vurduğunu, İsrail ise saldırıların çoğunun hava savunma sistemlerince önlendiğini fakat bir askeri üsse füze isabet ettiğini bildirdi. Dün geceki saldırı, İran'ın kendi topraklarından İsrail'e düzenlediği ilk saldırı olma özelliği taşıyor (Atta Kenare/AFP) -
19/30
13 Nisan 2024 - Avustralya'nın Sidney kentindeki Westfield Bondi Junction alışveriş merkezinde meydana gelen bıçaklı saldırıdan sonra polis binaya giriyor. Saldırıda 6 kişiyi öldüren erkek saldırgan polis tarafından vurularak etkisiz hale getirildi. Hastaneye kaldırılan yaralılar arasında 9 aylık bir bebeğin de olduğu bildirildi. Britanya Kralı III. Charles, saldırı karşısında şoke olduğunu ve dehşete kapıldığını belirtti. New South Wales polisi ilk belirtilere göre bunun bir terör saldırısı olmadığını açıkladı (David Gray/AFP) -
20/30
12 Nisan 2024 - Myanmar'ın Myawaddy kasabasının cunta karşıtı direnişçilerin eline geçmesinden sonra ülkeden kaçmak için sınır kapısında kuyruğa giren insan seli karşısında Tayland'ın Tak eyaletinde yer alan ve Myanmar'a sınırı olan Mae Sot kentinde askeri personel nöbet tutuyor. Stratejik öneme sahip Myawaddy kasabasının gittkçe güçlenen cunta karşıtlarının eline geçtiği dün bildirilmişti. Myawaddy'de çatışmalar devam ederken, Tayland ordusu askeri devriyeleri artırmıştı. Şubat 2021'de Myanmar ordusunun yönetime el koymasının ardından ülke çapında protestolar patlak vermiş ve silahlı direniş başlamıştı (Athit Perawongmetha/Reuters) -
21/30
11 Nisan 2024 - Rusya, yörüngeye ağır yükler taşıması için tasarlanan Angara-A5 uzay aracını Vostoçni Uzay Üssü'nden fırlattı. 9 ve 10 Nisan'da çeşitli arızalar sebebiyle iptal edilen deneme saat 12.00'de gerçekleşti. Gelecekte Angara-A5 roketinin Rus yörünge istasyonunun modüllerini uzaya göndermek ve insanlı uzay araçlarını fırlatmak için kullanılması bekleniyor (AFP/ROSCOSMOS) -
22/30
10 Nisan 2024 - ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Beyaz Saray'daki resmi karşılama töreninde. Çin'in askeri ve ekonomik bakımdan atağa kalktığı ortamda Biden, Hint-Pasifik'teki hayati ortaklıkları güçlendirme kararlılığını pekiştirmek adına ağırladığı Kişida'yla önemli bir Oval Ofis toplantısı da gerçekleştirecek. Biden ve Kishida arasındaki ikili görüşmenin bir parçası olarak çok çeşitli kritik sektörleri kapsayan 70'in üzerinde maddenin açıklanması bekleniyor (Andrew Caballero-Reynolds/AFP) -
23/30
9 Nisan 2024 - Nepal'in başkenti Katmandu'da güvenlik güçleri, Ulusal Demokratik Parti'nin (RPP) organize ettiği protestoda eylemcilere müdahale etti. RPP, monarşinin geri gelmesini ve Güney Asya ülkesinin bir Hindu eyaleti olmasını talep ediyor. Polis, yüzlerce kişinin katıldığı eyleme müdahale ederken göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı. Parti, olaylarda kurmaylarından bazılarının yaralandığını açıkladı. 2008'de tahttan indirilen Kral Gyanendra'nın destekçileri, polis barikatlarını aşıp başbakanlık ve bakanlıkların olduğu alana erişmeye çalışıyordu (Prakash Mathema/AFP) -
24/30
8 Nisan 2024 - Kurtarma ekipleri Rusya'nın Orenburg bölgesinde, Ural Dağları'nın güney ucunun güneydoğusunda yer alan Orsk şehrinin sular altında kalan kısmındaki sakinleri tahliye ediyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ülkenin 39 bölgesinde 10 bin 400'den fazla ev su altında kaldı. Orsk'taki barajın patlamasıyla 230 bin nüfuslu kentte 6 bin 100 kişi tahliye edildi. Kremlin tarafından yapılan açıklamada, Urak’daki Kurgan ve Siberya’ya bağlı Tümen bölgesindeki sellerin kaçınılmaz olduğu kaydedildi. Bu nedenle bölgede acil durum ilan edilmesi kararı alındığını duyuran Tümen Bölge Valisi Aleksandr Moor, "Acil durumu tedbiren devreye sokuyoruz" ifadesini kullandı (Anatolii Zhdanov/AFP) -
25/30
7 Nisan 2024 - RB'nin Avustralyalı pilotu Daniel Ricciardo ve Williams'ın Taylandlı pilotu Alexander Albon, Suzuka'da düzenlenen Formula 1 Japonya Grand Prix'de kaza yaptı. Yarış başladıktan saniyeler sonra yaşanan kazada Ricciardo'nun aracının tekerleği Albon'un aracına çarparak onu pist dışına itti. Sürücüler araçlarından tek başlarına çıkmayı başarırken durumlarının iyi olduğu bildirildi. Kazanın ardından tekrar başlatılan yarışı Max Verstappen birinci sırada tamamladı (JIJI/AFP) -
26/30
6 Nisan 2024 - Ekvador'un başkenti Kito'da polis ve askerler, eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Jorge Glas savcılıktan çıkarken güvenlik operasyonu gerçekleştirdi. Dün Ekvador'da yetkililer, Kito'daki Meksika Büyükelçiliği'ne baskın düzenleyip Meksika hükümetinin siyasi sığınma hakkı vereceğini duyurduğu Glas'ı gözaltına almıştı. Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador söz konusu hareketin ulusal egemenliğin "açık" ihlali anlamına geldiğini söyledi. Eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Glas, hakkında yürütülen rüşvet soruşturması kapsamında 3 Ekim 2017'de tutuklanmış, Aralık 2022'de Meksika'nın Kito Büyükelçiliği'ne sığınmıştı (Rodrigo Buendia/AFP) -
27/30
5 Nisan 2024 - Doğu Kudüs'teki Mescid'i Aksa'da Ramazan ayının son cuma namazı yaklaşık 120 bin kişiyle kılındı. İsrailli yetkililer, yalnızca kısıtlı sayıdaki Müslümanın Batı Şeria'dan gelerek Mescid-i Aksa'da cuma namazı kılmasına izin verdi. Sabah saatlerinden bu yana şehrin sokaklarına çok sayıda güvenlik gücü konuşlandırılmış ve Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesi çevresindeki birçok cadde kapatılmıştı (Ammar Awad/Reuters) -
28/30
4 Nisan 2024 - Tayvan'ın doğusundaki Hualien kentinde meydana gelen şiddetli depremin ertesi günü bir yapı mühendisi, eğilmiş bir binadan örnek alıyor. Doğu Asya ülkesinde gerçekleşen afet sonrası en az 10 kişi hayatını kaybetti ve binden fazla da yaralı var. 7,4 şiddetindeki depremin hasar verdiği bina sayısıysa 125. Adada son 25 yıldır görülen en şiddetli depremin merkez üssü Hualien'de 300 bin kişi yaşıyor (Chiang Ying-ying/AP) -
29/30
3 Nisan 2024 - Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin 37'inci Deniz Piyade Tugayı'ndan bir asker, Ukrayna'nın güneyinde açıklanmayan bir yerde gerçekleştirilen askeri tatbikatlar sırasında Fransız AMX-10 RC zırhlı aracında. Rusya'nın Ukrayna'ya tam kapsamlı bir istila başlatmasının üzerinden 769 gün geçti ve savaş tüm hızıyla devam ediyor. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya'nın yılın başından itibaren Ukrayna'nın doğusunda 403 kilometrekare toprak ele geçirdiğini söylerken Ukrayna bu iddiayı reddetti. Öte yandan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, seferberlik yaşını 27'den 25'e düşüren yasayı imzaladı (Ivan Antypenko/Reuters) -
30/30
2 Nisan 2024 - Kudüs'te İsrail'in parlamentosu Knesset önünde bir protestocu, Hamas'ın 7 Ekim'de düzenlediği saldırıda rehin alınanların derhal serbest bırakılması için düzenlenen eylemde. Parlamento binasının çevresinde kurulan çadırlarda yurttaşlar erken seçim çağrısı yaparken, İsrail genelinde halk geceleri de sokaklara çıkarak Başbakan Binyamin Netanyahu'yu istifaya davet ediyor. Öte yandan ABD merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş World Central Kitchen, İsrail'in hedefli saldırısında Avustralyalı, Polonyalı, Birleşik Krallıklı ve ABD-Kanadalı personellerinin Gazze'de öldürüldüğünü açıkladı (Ronen Zvulun/Reuters)
Manipülasyon ve yanıltma
Ayrıca, Mesud Barzani liderliğindeki KDP yetkilileri, IKB hükümetinin yetkilerinin aşılmasının imkansız olduğunu ve mevcut hareketin, IKB dışındaki eyalet meclisi seçimlerinde kazanç elde etmek için bir propaganda kampanyası olduğunu iddia ettiler.
Demokrat Parti Maliye Bakanlığı Müsteşarı Mesud Hired, anayasanın bölgenin maaşlarının veya diğer harcamalarının Bağdat'a aktarılmasına izin vermediğini, bunun yerine bunun iki hükümet arasındaki resmi kurumlar aracılığıyla yapıldığını vurguladı.
2023 Bütçe Kanunu, Bağdat hükümetine bölgeye düşen 775 milyar dinarlık payı bölgenin Maliye Bakanlığı aracılığıyla göndermesini zorunlu kılıyor.
Bu çerçeve dışında herhangi bir talebin, Anayasa'nın 117 ve 121'nci maddelerine aykırı olması nedeniyle halkın duygularının manipülasyonu sayılacağını vurguladı.
KDP Milletvekili Şivan Kilari, "2014'ten beri acı çeken bölgenin maaş alanlarıyla böyle bir şekilde ilgilenmek büyük bir haksızlık. Akılda olmayan ve anayasaya aykırı olduğu için acılı durumlarını seçim propagandası olarak kullanmaktan yararlanıyor" dedi.
Kilari ayrıca, imza kampanyasını yöneten milletvekillerinin, daha önce Bağdat'ın bölgeye bir kredi ödemesini engelleyen dava açanlar olduğunu da sözlerine ekledi.
Bu arada, Barzani partisi ile yakın ilişkisi olan Sosyalist Demokrat Parti lideri Muhammed Hacî Mahmud, maaşların transferini talep edenlere, "Kürtlerin düşmanları değil, gerçek temsilcileri olmalılar. Çünkü Bağdat'taki bazı liderler halkımızı kuşatmak ve finansal kaynaklarını kurutmak istiyor" diye seslendi.
Geçen ay, Bağdat ve Erbil hükümetleri, federal bütçenin hükümlerini uygulamaktan kaçınmakla suçlandı.
Bu hükümler, Kürtlerin petrol dışı gelirlerinin Federal Mali Denetim Dairesi tarafından incelenmesini ve yaklaşık 400 bin varil petrolün günlük teslim edilmesini gerektiriyor.
Bu karşılığında, federal bütçeden bölgenin payının ödenmesi gerekiyor.
Sonunda, Bağdat, bölgenin üç ay boyunca maaşlarını ödeyebilmek için 2,1 trilyon dinar (1,6 milyar dolar) kredi vermeyi kabul ederek geçici bir anlaşmaya vardı.
Ancak, KDP bloğunun önde gelen Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin, krizi aşmak için önünde engel olmadığını söyleyerek gazetecilere yaptığı açıklamada, "Maaş meselesi bütçeye göre çözüldü. Kanunu uygulama mekanizması sorunu kaldı, bu yakında bir Bağdat bankası aracılığıyla çözülecek" dedi.
İttihad Bloku'nun eski Finans Komitesi üyesi Şirvan Mirza'ya göre, maaşların MasterCard banka kartı mekanizması aracılığıyla Bağdat'a bağlanması ihtimali zor.
Mirza, bu prosedürün fiilen uygulanmasının çok zor olduğunu, bunun birkaç nedeni olduğunu, bunlardan birinin Erbil ve Bağdat hükümetleri arasında bölgenin gerçek çalışan sayıları konusundaki sorunla ilgili olduğunu söyledi.
Federal hükümet 2011 verilerine dayanıyor, ancak çalışan sayısı önemli ölçüde arttı ve birçok kişi terfi aldı.
Önerilen çözümlere gelince, Mirza, Bağdat hükümetinin maaş dosyasını petrol anlaşmazlığı dosyasından ayrı olarak ele almasını sağlayan bir formülle siyasi müdahaleleri ortadan kaldırmanın mümkün olduğunu vurguladı.
Bölgenin çalışanlarının, Irak'ın diğer illerindeki meslektaşlarıyla eşit olduğunun altını çizdi.
Independent Türkçe için çeviren: Büşra Kavaklıoğlu
