Tunuslular, ülkelerinin kalkınma ve ekonomik kaygıları pahasına ideolojik çatışmaları ve dar çıkarları ile meşgul olmaları nedeniyle ekonomik ve sosyal koşulların eşi görülmemiş bir şekilde bozulmasından ülkenin seçkinlerini ve siyasi partilerini sorumlu tutuyor.

Siyasi gerçekçilik, seçim dönemlerinde partilerin programlarında yoktu, çünkü onlar, mümkün olduğu kadar çok seçmeni kazanmak için seçim vaatlerini artırdılar, ancak bu vaatlere ulaşamadılar.

Yıllar süren iktidardan sonra, Tunus'taki siyasi partilerin popülaritesi azaldı, hatta 2011'de Cumhurbaşkanı Zeyn el-Abidin Bin Ali rejiminin devrilmesinin ardından doğrudan yükseliş yaşayan En-Nahda hareketi gibi geniş tabanlarıyla övünenlerin bile ışığı söndü.

Nitekim, 25 Temmuz 2021'de Cumhurbaşkanı Kays Said olağanüstü önlemler aldı, parlamentoyu dondurdu ve hükümeti görevden aldı.

O zamanki iktidarda olan Nahda hareketi bu önlemlere karşı koyamadı ve popülaritesini daha hızlı kaybetmeye başladı.

Hareket ayrıca liderlerinin birçok istifasına tanık oldu ve istikrarını sürdürmek için ülkedeki siyasi değişimlerle olan ilişkilerini gözden geçirme talebiyle karşılaştı.

Ancak tüm girişimler başarısız oldu ve bu girişimler, hareketin birçok liderinin mevcut aşamadaki zayıflığından tamamen sorumlu tuttuğu lider Raşid Gannuşi'nin politikasıyla çatıştı.  

Sahte ittifaklar

Muhammed el-Kumani, hareketin politikasını değiştirme ve onu acil durum değişiklikleriyle başa çıkmada daha esnek hale getirme konusunda vaatte bulunan liderlerden biri olarak görülüyor.

Kumani, hareketin politikasını değiştirmemesinin devrimden sonra kötü bir yönetim imajı verdiğini belirterek Raşid Gannuşi liderliğindeki hareketin Tunus'un Kalbi ve Nida Tunus partileri ile siyasi fikir birliği yapmasını eleştirdi.

Kumani, yaptığı basın açıklamasında şunları kaydetti:

Nahda, ülkedeki ekonomik ve sosyal işleri yönetmede yetenek göstermediği gibi, iktidarı sırasında ve 25 Temmuz 2021 referandumundan sonra yaptığı hataları da kabul etmedi.

25 Temmuz'dan sonra ülkedeki siyasi kriz yönetimini denetlemekle görevlendirilen Kumani'nin açıklamaları, liderleri arasında tırmanan gerilime sahne olan "Nahda hareketinin tabutuna son çiviyi çakmak" olarak değerlendirildi.

Hareketin içindeki gerilim, Gannuşi'nin siyasi hayatta kalmasını destekleyenler ve gitmesini isteyenler arasında bölünme olduğu için, üçüncü bir dönem için aday olmasını engelleyen iç yasaya uygun olarak hareketin başına geçmesi konusundan kaynaklanıyor.

Siyasi bölünme ve halka dönüş

Hareket ayrıca kendi saflarında bölünmelere ve birinci ve ikinci sıradaki liderler arasındaki anlaşmazlıklara da tanık oldu ve bazı liderler, Emek ve Başarı adlı yeni bir parti kuran Abdullatif el-Mekki'ye benzer şekilde, yeni partiler kurmak için hareketten ayrıldı. Abdullatif el-Mekki Independent Arabia'ya şunları aktardı:

Kendini değerlendirme sürekli olmalıdır. Özeleştiri demokratik yaşamın temellerinden biridir ve her partinin siyasi değişikliklere uyum sağlamaya çalışması, ilerleme adına değerlendirme ve revizyonlar üzerinde durması doğaldır. Ama bu demokratik yaşamı bozmanın ve halka dönüşün koşulu olmamalıdır. Tunus halkı, bu partilerin gerçekten ciddi olup olmadıklarını, özeleştiri yapıp programlarını geliştirip geliştirmediklerini veya belirli ideolojiler veya kişilikler etrafında kümelenmiş partiler olup olmadıklarını değerlendirebilecek ve ayırt edebilecek bir zekaya sahiptir. Bu yüzden halk seçimlerde onları sorumlu tutuyor.

Emek ve Başarı Partisi Genel Sekreteri, ilk fırsatta halka dönüş ve demokratik yaşamın yeniden canlandırılması çağrısında bulunarak şunları vurguladı:

Demokrasi, ülke için fikir ve vizyon üretimi ve siyasi liderlerin yetiştirilmesi için birer laboratuvar oldukları için partileri onaylar. Mevcut yönetim modeli aracı kurumlar olmadan devam edemez.

Abdullatif el-Mekki, "partinin iç reform mücadelesindeki başarısızlıkları" nedeniyle hareketten istifalarını sunan 113 lider ile birlikte Eylül 2021'de Nahda hareketinden istifa etti.

Mekki'ye göre hareketin yalnızlaşmasının tüm sorumluluğu mevcut liderlere aittir.

Hareketin Şura Konseyi'nin resmi sözcüsü, Nahda'nın aldığı tüm kararların içeride oylandığını ve hareketin yönetimden tek başına sorumlu olmadığını basın açıklamalarında dile getirdi.
 

Taraflar sorumluluktan kaçıyor

Gazeteci ve eski Milletvekili Hişam el-Hacı, konuyla ilgili şu değerlendirmede bulundu:

Tunus'taki siyasi partiler yönetimin sorumluluğundan kaçmaya alışkındır ve bugüne kadar sorumluluğunu kabul eden ve ülke işlerini yönetmede başarısız olan bir parti görmedik. Siyasi hayat mutlak gerçeğe müsamaha göstermiyor. Bu nedenle özeleştiri ve revizyonlar ilerleme için siyasi bir gerekliliktir.

Nahda, 25 Temmuz 2021 tedbirlerini destekleyen Tunus'un Kalbi, Demokratik Akım, Onur Koalisyonu ve Halk Hareketi'nden oluşan bir iktidar koalisyonu kuruyordu.

Milletvekilliği seçimlerine katıldı ve yeni parlamentoda bir parlamento bloğuna sahipken, Tunus'un Kalbi partisi siyaset sahnesinden çekildi. Demokratik Akım, partinin Genel Sekreteri Gazi eş-Şevaşi ve diğer 4 liderin de aralarında bulunduğu istifalara tanık oldu.

Hacı, "Tunus'taki siyasi partilerin, iktidarı nasıl kullanacaklarından çok iktidara ulaşmakla meşgul olduklarına, bu nedenle halkı ikna etmeye ve proje sunmaya devam edemediklerine" inanıyor.

Eski milletvekili, "Tunus'taki çoğu partinin siyasi programlara değil ideolojik bir arka plana dayandığını" vurgulayarak, bu partilerin tekrar siyaset sahnesine döneceklerini öne sürdü.

"Gannuşi'nin Rönesansı" sona erdi

 Gazeteci Muhammed Salih el-Ubeydi, dini bir referansa dayandırılsa da, başta Nahda hareketi olmak üzere bu partilerin siyasi arenaya geri dönmesine herhangi bir ihtimal vermiyor.

Ubeydi, Gannuşi hareketinin eski haliyle geri döneceği fikrini dışlayarak şunun altını çizdi:

Nahda hareketi etrafında dönen diğer partilerin, yeni yüzler ve farklı siyasi uygulamalarla ortaya çıkması muhtemeldir.

 

 

Independent Arabia