Mars'ın en dış tabakasını oluşturan kabuğun, Dünya'nın ve hatta Ay'ınkinden çok daha kalın olduğu ortaya çıktı.
NASA'nın Kızıl Gezegen'deki emektar uzay aracı InSight'ın 4 yılı aşkın süre boyunca topladığı sismik verileri inceleyen araştırmacılar, Mars'ın iç yapısını giderek daha iyi çözümlemeye başladı.
Hakemli bilimsel dergi Geophysical Research Letters'ta yayımlanan yeni araştırmada da Kızıl Gezegen'in dış kabuğunun kalınlığı hesaplandı.
Bu hesaplama Mars kabuğundan geçerek gezegenin derinliklerine sismik dalgalar sayesinde mümkün oldu.
Söz konusu dalgalar, Mars'ın bilinen en güçlü depreminde ortaya çıkmıştı. 4,6 büyüklüğündeki deprem geçen yıl meydana gelmişti.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Deprem verilerinden yola çıkarak yapılan hesaplamalar, Mars kabuğunun ortalama kalınlığının 42 ila 56 kilometre olduğunu gösterdi.
Kabuğun en inceldiği yerse Isidis krateriydi. Bu bölgede kabuk 10 kilometreye kadar inceliyordu.
Tharsis bölgesi de kabuğun en kalın olduğu nokta olarak belirlendi. Burada kabuk, yaklaşık 90 kilometre kalınlığa ulaşıyordu.
Dünya'nın yerkabuğunun ortalama kalınlığınınsa 21 ila 27 kilometre olduğu biliniyor.
Normalde gezegen gövdesi ne kadar küçükse kabuğun da o kadar kalın olması bekleniyor. Ancak Mars, bu beklentiyi boşa çıkardı. Zira gezegenin kabuğu Ay'dan bile kalın.
NASA'nın Apollo görevleri sırasında sismometreler tarafından toplanan veriler, Ay kabuğunun ortalama 23 ila 43 kilometre olduğunu ortaya koymuştu.
Bilim insanları, InSight'tan elde edilen bulgular sayesinde Mars çekirdeğinin tamamen sıvı demir karışımından oluştuğunu da tespit etmişti.
Mars'taki sismik verilere ulaşmak isteyen NASA, InSight'ı 2018'de Kızıl Gezegen'e göndermişti. Ekvatorun yakınlarına iniş yapan uzay aracı, Mars depremlerini dinlemeye başlamıştı. Ve uzay aracındaki sensörler bugüne kadar yaklaşık 500 depremin sismik verilerini gönderdi.
InSight görevi, Aralık 2022'de sona ermiş olsa da toplanan veriler hâlen analiz ediliyor.
Araştırmacılara göre InSight, gelecek yıllarda da Mars'ın oluşumu ve evrimine dair yeni bilgiler sunmaya devam edecek.
Independent Türkçe, IFL Science, Interesting Engineering
Derleyen: Çağla Üren
