Bağımsız bir rapora göre Rusya'nın Instagram, Facebook ve X gibi sosyal medya platformlarına erişim yasağı ekonomisine 4,02 milyar dolardan fazlaya mal oldu.

Küresel takip kuruluşu Top10VPN'in veri analizine göre, Vladimir Putin'in Ukrayna'yı istilasının ardından ilk kez Mart 2022'de uygulanan yasak, 2023'te dünyadaki herhangi bir ekonomiye türünün en çok zarar veren internet kısıtlaması oldu.

Top10VPN'in yıllık raporunda 25 ülkede 196 kesinti analiz edildi ve 2023'te devletlerin uyguladığı internet kesintilerinin dünya ekonomisine tahmini 9 milyar dolara mal olduğu ortaya kondu.

En çok etkilenen ülke Rusya'yı, internet kesintileri sırasıyla 1,96 milyar ve 920 milyon dolara mal olan Etiyopya'yla İran izledi. Rusya'da Instagram, Facebook ve X/Twitter'a yönelik yasak ilk olarak Şubat 2022'de uygulanmaya başlandı ve bir Rus mahkemesinin Meta'yı "aşırılık yanlısı" diye nitelendirmesi nedeniyle 2023'te devam etti.

Bu hamle, sosyal ağın Avrupa Birliği'nde Russia Today ve Sputnik dahil devlete ait medyaya kısıtlamalar getirme ve yanlış bilgilerin yayılmasını sınırlama çabalarına misilleme olarak gelmişti.

2023'ün en uzun süreli tam internet kesintisi Manipur'da Hintli yetkililer tarafından uygulandı ve 5 bin saatten fazla sürdü. Hindistan'ın kuzeydoğusundaki eyalette mobil internet hizmetleri, geçen yıl mayısta azınlık tepe kabileleri Kukilerle çoğunluk Meitei topluluğu arasında etnik çatışmaların patlak vermesinin ardından askıya alınmıştı.

Azınlık olarak koruma statüsüne sahip Kukiler, bu statünün Manipur nüfusunun yaklaşık yüzde 53'ünü temsil eden Meitei topluluğuna genişletilmesi planlarını protesto etmişti. Bunu yapmak Meitei'ye kamu istihdamında ve eğitimde azınlık kabilelerle aynı avantajlara ve kotalara erişim sağlayacaktı.

Çatışmaların başlamasından bu yana 200'den fazla kişi öldürüldü ve yaklaşık 60 bin kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.

Rapora göre, internetin toplam maliyeti 2022'ye kıyasla yüzde 67 azalırken, süre yüzde 18 artarak toplam 79 bin 238 saate ulaştı.

Araştırmacılar ayrıca, 2023'te devletlerin internet kesintilerinin yaklaşık yüzde 50'sinin, çoğunlukla toplanma özgürlüğüne yönelik kısıtlamalar olmak üzere, ek insan hakları ihlalleriyle ilişkili olduğunu tespit etti.

Raporun yazarları Samuel Woodhams ve Simon Migliano, "Devletlerin internet kesintileri genellikle internetin tamamen kapatılması ya da sosyal medyanın engellenmesi şeklinde gerçekleşiyor" dedi. 

Bir başka sansür taktiği de internet hızının, protestoların ya da insan hakları ihlallerinin canlı yayımlanması gibi, basit metin tabanlı iletişimin ötesinde herhangi bir şeyin imkansız hale gelmesine neden olacak kadar ciddi oranda kısıtlanması.

Yazarlar, "Bu tür kasıtlı kesintiler, internet sansürünün en aşırı biçimi" diye vurguluyor. 

Bu internet kesintileri yalnızca yurttaşların dijital haklarını ihlal etmekle kalmıyor, aynı zamanda ulusal ekonominin kendine zarar vermesi anlamına da geliyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

https://www.independent.co.uk/news/world

Independent Türkçe için çeviren: Çağatay Koparal