Bugünlerde küçük Güney Amerika ülkesi Guyana, petrol zengini Essequibo bölgesinin kontrolü için Venezuela ile çatışıyor ki bu bölgedeki devasa petrol buluşları Guyana'yı zengin edecek potansiyelde.
Essequibo 100 yılı aşkın bir süredir Guyana'nın bir parçası ama Venezuela onlarca yıldır Essequibo'nun kendi toprakları olduğunu iddia ediyor ve Essequibo ile Venezuela'nın sömürge döneminde İspanya tarafından yönetildiğini ileri sürüyor.
Konu her ne kadar Uluslararası Adalet Divanı'nda inceleniyor olsa da Venezuela'nın bölgeyi zorla ele geçirebileceğinden korkuluyor.
Bunun nedeni daha önce de Essequibo'yu "yeniden fethetmeye" yemin eden Venezuela Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro hükümetinin yakın zamanda konuyla ilgili bir referandum yapması.
Venezuela halkına ülkenin Essequibo bölgesi üzerindeki iddiasını destekleyip desteklemedikleri ve Guyana'nın bölgeye yakın suları kullanmasına karşı çıkmayı kabul edip etmeyecekleri ile beraber aynı zamanda Essequibo'yu da içeren yeni bir devletin kurulmasını soran referandum, Venezuela hükümetine göre, 3 Aralık'ta yüzde 95 destekle gerçekleşti.
İki ülke liderleri 14 Aralık'taki görüşmelerinde gerilimi artırmama konusunda anlaştıklarını duyursa da tartışmalı Essequibo bölgesi üzerindeki kriz hâlâ oldukça sıcak.
Ayrıca Venezuela son yıllarda ciddi bir ekonomik kriz ve politik istikrarsızlıkla karşı karşıya kaldı ve bu koşullarda Essequibo gündemi Maduro'nun azalan popülaritesini artırmasına olanak tanıyor.
Ama diğer yandan bütün bunlar Guyana'yı gergin hale getiriyor ki Essequibo ülke topraklarının yaklaşık üçte ikisini oluşturuyor.
Çok daha önemlisi, Essequibo'daki yeni petrol rezervleri Guyana'nın geleceğini tam anlamıyla değiştirebilir.
Dolayısıyla Guyana için tehlikede olan çok fazla şey var ve bu da Venezuela'nın iddialarına yanıt olarak neden savunmaya geçtiğini açıklıyor.
Ki ülkenin topraklarını savunmaya hazır olduğunu söyleyen Guyana Cumhurbaşkanı İrfaan Ali, Venezuela'yı ikna etmek ve çatışmaya diplomatik bir çözüm bulmak için büyük güçlere başvurdu.
İşte tam da bu noktada Hindistan devreye giriyor.
Çünkü Yeni Delhi'nin enerji alanı başta olmak üzere Guyana için büyük planları var ve Venezuela ile yaşanan çatışmanın da bunun üzerinde etkileri var.
Dünyanın en yeni petrol gücü olan Guyana çevresinde 2015'ten bu yana yaklaşık 11 milyar varil petrol rezervi keşfedildi ve bu da bu küçük Karayip ülkesini dünyanın en büyük 17'nci rezervine ev sahipliği yapacak şekilde konumlandırıyor.
Bazı tahminlere göre Guyana 10 yılın sonuna kadar günde 1 milyon varilden fazla petrol üretebilecek.
Bu da Guyana'yı Yeni Delhi için önemli bir enerji tedarikçisi potansiyelinde bir aktör olarak konumlandırıyor.
Hindistan, petrolünün yüzde 80'inden fazlasını ithal ediyor ve tedarik kaynaklarını birkaç önemli petrol kaynağına bağımlı olduğu Ortadoğu'dan uzaklaştırmaya ve Guyana, Brezilya ve Kolombiya gibi ülkelerle anlaşmalar yaparak petrol tedarik kaynaklarını aktif olarak çeşitlendirmeye çalışıyor.
Bunun Hindistan'ın dış politikasına da etkileri var ki hâlihazırda petrol sektörünü geliştirmek için Yeni Delhi'den yardım isteyen Guyana'nın bir enerji gücü olarak ortaya çıkışı aynı zamanda Yeni Delhi için de büyük bir ekonomik fırsat anlamına geliyor.
Ki hâlihazırda Guyana, Hindistan'ın petrol sektörüne yatırım yapmasını istiyor ve Hindistan'ın vasıflı mühendislerinin uzmanlıklarından yararlanmayı umuyor.
Hindistan ile Guyana'nın ikili ticareti 2020-21'deki 47 milyon dolardan 2021-22 döneminde 223 milyon dolara muazzam bir artış yaşadı.
Bu ticari ilişkinin aynı zamanda iki ülkenin uzun vadeli ham petrol alımları ve üretime yönelik sektörlere yatırım da dahil olmak üzere hidrokarbon sektöründe işbirliği yapmayı kabul etmesi ile önemli bir sıçrama yaşaması da bekleniyor.
İki ülke aynı zamanda güçlü bir politik ve kültürel ilişkiyi de paylaşıyor.
Totalde 800 bin nüfuslu Guyana, 350 bin kişilik oldukça büyük bir Hint kökenli diasporaya ev sahipliği yapıyor ve bu diaspora, ülkedeki en büyük etnik grubu oluşturuyor.
Bu gruplar, İngiliz sömürge yönetimi döneminde ülkeye işçi olarak getirilmiş olsa da bugün mevcut Başkan İrfaan Ali ve Başkan Yardımcısı Bharrat Jagdeo gibi kilit politikacılar Hint kökenli ve Hindistan kökenli politikacılar, ülkenin bölünmüş politikasında Yeni Delhi ile daha iyi bağların kurulmasının başlıca destekçileri.
Bu nedenle Hindistan'ın sosyal yardımları bu diasporaya karşı yoğun oluyor ki Yeni Delhi ülkeye aktif bir kalkınma yardımı ve savunma ekipmanı tedarikçisi.
Ayrıca Hint kökenli olan İrfaan Ali, bu yılın ocak ayında Hindistan'ın Indore şehrinde düzenlenen 17. Pravasi Bharatiya Divas'ın 1 Baş Konuğu olarak ağırlandı ve Pravasi Bharatiya Samman2 ödülünü aldı ki bu erişim ve bağlantı Hindistan'a Guyana'da politik bir avantaj sağlıyor.
Delighted to meet Dr. Mohamed Irfaan Ali, President of Guyana. Our discussions underscored the importance of close cooperation among Global South countries in pursuing a sustainable future for our planet. pic.twitter.com/jecl8OYTs1
— Narendra Modi (@narendramodi) December 1, 2023
Venezuela'nın Essequibo bölgesi üzerindeki iddiası, Yeni Delhi'nin enerji konusunda Guyana ile işbirliği planlarını da tehlikeye attı.
Guyana, Venezuela'yı doğru olanı yapmaya teşvik etmek ve aynı zamanda çatışma olasılığını azaltmak için Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile birlikte Hindistan'a da başvurdu.
Yeni Delhi'nin Guyana'da çıkarları olsa da aynı zamanda Hindistan'a petrol sağlayan Venezuela ile de güçlü bir enerji ilişkisi var.
Her ne kadar 2017 ile 2019 yılları arasındaki Amerikan yaptırımları nedeni ile bu ilişki bozulmuş olsa da bu yaptırımların bu yılın ekim ayında hafifletilmesi ile Hindistan Venezuela'dan ham petrol ithal etmeye devam etmeyi planlıyor.
Bu nedenle hassas bir durum ile karşı karşıya kalan Yeni Delhi, Venezuela'nın Guyana topraklarını ele geçirmeye çalışabileceği kaygısı nedeni ile diplomatik müdahalede bulunmak için Guyana'nın kendisine yaptığı başvuruya 12 Aralık'ta "barışçıl çözüm ve gerilimin tırmanmasından kaçınma çağrısı" yapmakla yetindi.
1. Pravasi Bharatiya Divas, denizaşırı Hint topluluğunun Hindistan'ın kalkınmasına yaptığı katkıları kutlayan ve Hindistan ile küresel Hint topluluğu arasındaki bağların güçlendirilmesine yardımcı olan önemli bir etkinlik. Her yıl 9 Ocak'ta, Mahatma Gandhi'nin 1915'te Güney Afrika'dan Hindistan'a döndüğü gün ile aynı günde, kutlanır.
2. Pravasi Bharatiya Samman, yerleşik olmayan Hint ve Hindistan'ın denizaşırı vatandaşlarına ya da yerleşik olmayan Hintler veya Hint kökenli kişiler tarafından kurulan ve yönetilen bir kuruluş veya kuruma verilen en yüksek Hindistan ödülüdür. Guyana Devlet Başkanı İrfaan Ali, Hindistan hükümeti tarafından hem Hindistan'da hem de yurtdışında olağanüstü başarılarından dolayı tanınan 20'den fazla ödül alan kişi arasında yer aldı.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
