5 bin 200 Kudüslü öğrenci, üniversitelerini ve gelecekteki akademik yönelimlerini seçmek için 'Tevcihi' adı verilen lise diplomasının alındığı sınavın sonuçlarını beklerken, İsrail Genel Güvenlik Servisi (Şin Bet), Kudüs Belediyesi ve Kudüs Bakanlığı ile birlikte, 2024-2028 yılları arasında Doğu Kudüs'ü geliştirmek için yeni beş yıllık bir planın önemli bir maddesini iptal etmemeleri için Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'e baskı yapıyor.
Plan, Kudüslü gençleri İsrail'deki yüksek öğrenim kurumlarında okumaya teşvik ediyor ve Filistinli öğrencilere burs ve üniversiteye hazırlık için 450 milyon şekel (128 milyon dolar) tahsis ediyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Haaretz gazetesine göre Şin Bet, planın 'Doğu Kudüs'teki eğitim sistemini İsraillileştirmek için önemli' olduğunu ve 'terör eylemlerini gerçekleştirmek için teşvikleri azaltacağını' söylüyor.
İsrailliler, Bezalel Smotrich'in Kudüslü gençleri İsrail'deki yüksek öğrenim kurumlarında okumaya teşvik eden maddeyi iptal etme tehdidinin ciddi olduğunu söylüyorlar.
Bunun, üniversite öğrencilerini kaybetmeye ve ailelerin çocuklarını Filistin üniversitelerine göndermeye yol açacağını düşünüyorlar.
Siyasi ve Güvenlik İşleri Kabine Komitesi (Kabinet), yıllar önce, Doğu Kudüs'teki Filistinlilerin sağlık, eğitim, istihdam ve diğer alanlarda yaşam koşullarının iyileştirilmesinin, İsrail'in güvenlik çıkarlarına olumlu yansıyacağını belirlemişti.
Haaretz gazetesine göre, eğitim, yüksek öğrenim, altyapı, kamusal alan ve arazi tescili alanlarını kapsayan yeni 5 yıllık plan, başlangıçta 4 milyar şekel (1,142 milyar dolar) olarak planlandı, ancak daha sonra 3 milyar şekele (860 milyon dolara) düşürüldü. Son olarak 2.1 milyar şekel (600 milyon dolar) olarak hükümete sunuldu.
Güvenlik gerekçeleri
Üniversite, öğrencilerin gerçek öğrenmenin daha karmaşık ve deneyim dolu bir aşaması olduğu için öğrencilerin sınıflarda öğretilenden daha fazlasını öğrenmelerini sağlar.
İsrail güvenlik güçleri, Arap öğrencilerin Filistin ve Arap üniversitelerinde yer almasının, onları İsrail karşıtı içeriklere maruz bırakma riski taşıdığı ve bazılarının gizli örgütler tarafından askere alınabileceği konusunda uyarıyor.
İsrail Parlamentosu üyesi Ze'ev Elkin, "Sağcı bakanların Doğu Kudüs planını erteleme kararı çok endişe verici, çünkü hükümet bölgedeki yatırımları durdurursa tüm çabalar boşa gidecek. Doğu ve Batı Kudüs arasındaki uçurum ne kadar azalırsa, Doğu Kudüs sakinlerinin herhangi bir güvenlik çatışması sonucu ödeyeceği bedel o kadar yüksek olur, böylece güvenlik tehdidi oluşturma potansiyelleri düşer" dedi.
İsrail resmi rakamlarına göre, son beş yılda İsrail'deki yüksek öğrenim kurumlarına kayıtlı Filistinli öğrenci sayısı yaklaşık üç kat arttı.
2022 yılında, bin 500'den fazla Filistinli öğrenci, İsrail üniversitelerinden lisans derecesi aldı.
Haaretz gazetesine göre, Kudüslü Filistinli öğrencilerin İsrail'deki en seçkin üniversitelerinden biri olan Kudüs İbrani Üniversitesi'ne kayıtlı sayısı büyük bir artış gösterdi ve 410'u aştı.
Kudüs'teki Evliyau'l Umur Derneği Sözcüsü Ramazan Taha, "İsrail'in Doğu Kudüs'e yönelik planları son yıllarda dışlamadan çevrelemeye kaydı ve odak noktası, dostluk veya gelişme nedeniyle değil, daha çok Kudüslülerin zihnini Yahudileştirmek ve ulusal kültürlerini yok etmek için eğitimi ve bursları teşvik etmektir" dedi.
Ramazan Taha, Independent Arabia'ya verdiği demeçte, "İsrail hükümeti, Yahudileştirme sürecini kolaylaştırmak ve Kudüslü öğrencileri İsrail üniversitelerine kaydolmaya ve İsrail toplumuyla bütünleşmelerine katkıda bulunabilecek İbranice dilini öğrenmeye teşvik etme umuduyla eğitim sistemini (bagrut) değiştirmek için Kudüs'teki eğitim sisteminin muzdarip olduğu karmaşık kriz ve sorunlardan yararlanıyor" şeklinde konuştu.
İşgücü piyasası
Kudüs Politika Araştırmaları Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Filistin müfredatıyla eğitim gören Kudüslü mezunların çoğu, Filistin üniversitelerinde akademik çalışmalara devam etmesine rağmen, İsrail iş piyasasında hiç çalışmadı.
Ayrıca, İsrail müfredatıyla eğitim gören mezunların yüzde 66'sı iş piyasasına entegre oldu ve şu anda çalışıyor.
Araştırma, Filistinli öğrencilerin iş piyasasına entegre olmalarını zorlaştıran faktörlerden birinin İbraniceyi bilmemeleri olduğunu ortaya koydu.
Araştırmaya göre, genç nüfusun yüzde 60'ı İbranice bilmiyor, İbranice konuşma seviyeleri düşük veya orta.
Araştırma ayrıca, Doğu Kudüs'te yüksek öğrenim görenlerin yüzde 58'inin Filistinli kurumlarda okuduğuna işarette bulundu.
İsrail, bu kurumlardan alınan diplomaları genellikle tanımıyor, bu nedenle mezunlar, okudukları alanda iş piyasasına entegre olamıyor.
İsrail Tarım Bakanı Avi Dichter, geçen şubat ayının başlarında, Filistin yüksek öğrenim kurumlarından alınan akademik diplomaların resmi olarak tanınmasını durdurmayı önerdi.
İsrail devlet radyosu Kan'a göre Dichter, "Filistin üniversitelerinde okuyan Arap öğrenciler, İsrail'e düşman olan ve hatta terörizmi teşvik eden materyal ve mesajlara maruz kalıyor ve bunlarla Tel Aviv'e dönüp öğrencilerine aktarıyorlar" dedi.
İsrail'in Likud Partisi'nden eski Eğitim ve Kültür Komitesi Başkanı Sharon Haskel, İsrail'deki Arap okullarındaki öğretmenlerin yüzde 20'sinden fazlasının, 'İsrail'i düşman olarak gösteren içeriklerle beslendikten sonra' Filistin üniversitelerinde mezun olduğunu söyledi.
Kudüs'teki Filistinlilerin haklarını savunmak için kurulan Sivil Koalisyonun Başkanı Zekeriya Avad, "Ne yazık ki, bazı Kudüslü öğrenciler için İsrail üniversitelerine gitmek, mezun olduktan sonra iyi bir iş bulma olasılığı açısından daha kolay hale geldi. İsrail diplomasına sahip kişiler işverenler tarafından tercih ediliyor ve bu durum, birçok Kudüslü öğrenci için üniversite tercihlerinde belirleyici bir faktör haline geldi. Bu, Filistin üniversitelerinden mezun olan öğrencilerin, diplomalarının denkleştirilmesi için mesleki yeterlilik sınavına girmeleri ve bir kabul almalarının gerekiyor. Bu da Arap öğrencilerin mezun olduktan sonra bir veya iki yıl daha çalışarak iş piyasasına girmelerini gerektiriyor" şeklinde konuştu.
Katı yaptırımlar
İsrail Genel Güvenlik Servisi (Şin Bet), Doğu Kudüs'ü geliştirmek için yeni beş yıllık planın 'İsrail güvenliğine faydalı' olduğunu söylüyor.
Birkaç gün önce, yasama komitesi, Filistinli öğrencilerin İsrail üniversitelerinde siyasi faaliyet göstermesini yasaklayan bir yasa tasarısını onayladı. Yasa tasarısı, Filistinli öğrencilerin 'terör örgütlerini' destekledikleri iddiasıyla hazırlandı.
Yasa, üniversitelerde kışkırtmaya son verilmesini, İsrail Devleti'ne karşı silahlı mücadeleyi, terör eylemlerini veya terör örgütlerini destekleyen ifadelere izin verilmemesini, yükseköğretim kurumlarının binalarına düşman ülke, terör örgütü veya Filistin Devleti bayrağı asılmasına izin verilmemesini öneriyor.
Öneriye göre, bu yasakları ihlal eden öğrenciler, kurum tarafından en az 30 gün süreyle uzaklaştırılacak.
Aynı ihlali tekrarlayan öğrenciler, o kurumdan kalıcı olarak uzaklaştırılacak ve 10 yıl boyunca İsrail veya yurtdışında verilen bir diplomanın tanınmasından mahrum bırakılacak.
Yasa tasarısı ayrıca, terör eylemi veya faaliyeti veya terör örgütünü destekleyen bir öğrenci hücresini (üniversitedeki bir öğrenci organizasyonu) ilgili akademik kurum tarafından kapatma' hakkı da veriyor.
İsrail Eğitim Bakanı Yoav Kish, yasa tasarısı hakkında yaptığı açıklamada, "Akademik kurumlarda böyle vakaların olmaması için umut ediyorum, ancak herkes için açıktır ki, İsrail'de eğitim gören öğrencilerin, akademik kurumların himayesinde, devlet vatandaşlarını ilgilendiren terör eylemlerini ve terör örgütlerini desteklemeleri imkansızdır" dedi.
Kudüs İbrani Üniversitesi Mütevelli Heyeti, yasa tasarısını reddetmesi için yasama komitesine çağrıda bulundu.
Mütevelli Heyeti, tarafından yapılan açıklamada, “Kurumların öğrencilerin sözlerini soruşturmakla ve akademik kurumların uyguladığı cezaları tayin etmekle meşgul olmasının kabul edilemez" olduğunu ifade etti.
İsrail başsavcısı Gali Baharav-Miara, yasa tasarısına karşı çıktı ve 'ifade özgürlüğünü, protesto özgürlüğünü ve çalışma özgürlüğünü ihlal edeceğini ve bunun terörle hiçbir ilgisi olmayan bağlamlarda yüksek öğrenimin engellenmesine yol açacağını' söyledi.
İlk adım
İsrail'in önceki beş yıllık planında, eğitim sektörü bütçenin en büyük payını aldı. 2023 yılında sona eren plan kapsamında, eğitim sektörüne en az 445 milyon şekel (130 milyon dolar) harcandı.
Ayrıca, Doğu Kudüs'teki eğitim sektörünü şekillendirmek için her yıl yaklaşık 89 milyon şekel (25 milyon dolar) harcandı.
Bu harcamalar, okulların müfredatını İsrail müfredatıyla değiştirmek, öğrencilere eğitim teşvikleri sağlamak, bina kiralamak ve diğer bütçeler için kullanıldı.
Ayrıca, eğitim dışı eğitim, İbranice ve teknoloji öğretimini genişletmek için de kullanıldı. Planın bir programı, 3-5 yaş arası anaokulu öğrencilerine temel İbranice kelimeleri ve ifadeleri öğretmeyi içeriyor.
Kudüs Belediyesi ve Kudüs Bakanlığı, Doğu Kudüs'te teknoloji endüstrisini canlandırmak ve bölgenin ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmak için ortak bir proje yürütüyor.
Proje kapsamında, 10 milyon şekel (3,5 milyon dolar) yatırımla Doğu Kudüs'te bir teknoloji merkezi kuruldu.
Merkez, Doğu Kudüs'ten yazılımcılar istihdam eden teknoloji şirketlerine ücretsiz olarak ev sahipliği yapıyor.
Belediyeye göre, bu merkez, Doğu Kudüs'te "Silikon Vadisi" (Doğu Kudüs'ün doğusunda bulunan Vadi Jugz'da büyük bir teknoloji kampüsü) oluşturmanın ilk adımı olacak.
Kampüs, ticari, istihdam ve endüstriyel alanlar için 200 bin metrekarelik alana yayılacak ve yaklaşık 200 milyon şekel (57 milyon dolar) yatırım alacak.
Independent Arabia
