Sudan Dışişleri Bakanlığı, saldırgan kabul edileceklerini vurgulayarak, ülkede herhangi bir yabancı güç konuşlandırmayı reddettiğini açıkladı. Bakanlık, Kenya Devlet Başkanı William Ruto ve Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'in Sudan'daki krize ilişkin açıklamalarını Sudan devletinin egemenliğine yönelik kabul edilemez bir ihlal olarak değerlendirerek kınadı.

Şarku’l Avsat’ın haberine göre, Sudan Dışişleri Bakanlığı’ndan dün (Salı) yapılan açıklamada, Sudanlı heyetin toplantı başlamadan önce Addis Ababa'da bulunmasının ve organize eden tarafla iletişiminin, Sudan'ın krize çözüm bulma konusundaki samimi arzusunu teyit ettiğini vurguladı.

Açıklamada, Afrika Boynuzu'nda barıştan endişe duyan Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi (IGAD) dörtlüsünün Sudan hükümet heyetinin yokluğuna ilişkin yaptığı açıklamada ifade edilenlerin doğru olmadığı ve gerçekle çeliştiği belirtildi.

Sudan şaşkınlığı

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'in devlet liderliğinde bir boşluk olduğu, bunun da devletin mevcut liderliğinin tanınmadığı anlamına geldiği yönündeki açıklamalarına şaşkınlığını dile getirdi.

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Sudan hükümeti, Etiyopya Başbakanı'nın Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan ile mevcut doğrudan tutum ve anlayışlarının aksine, hava ambargosu uygulama ve ağır topçuları silahsızlandırma çağrısını kınıyor” ifadeleri yer aldı.

Sudan Dışişleri Bakanlığı, Kenya Devlet Başkanı William Ruto'nun dörtlü görüşmelerinin ardından düzenlediği basın toplantısında tekrarladığı açıklamaları reddettiğini bildirdi. Açıklamada, ‘Kenya Devlet Başkanı ve Etiyopya Başbakanı'nın açıklamalarının Sudan devletinin egemenliğini ihlal ettiği ve bunun kabul edilemez olduğu’ belirtildi.

Kenya Devlet Başkanı William Ruto, Sudan'daki durumun endişe verici olduğunu, barış ve yeni liderlik konusunda cesur ve kapsamlı bir diyalog gerektirdiğini söyledi. Ruto, pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Sudan'daki durumun, onu insani felaketten kurtarabilecek yeni bir liderliği acilen gerektirdiğine işaret ederek, Darfur'daki etnik saldırıların Sudan bölgesinde soykırım yapmaya doğru evrildiğini sözlerine ekledi.

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Sudan'da uçuşa yasak bölge uygulanması ve ağır topların silahsızlandırılması da dahil olmak üzere, acil önlemler alınması çağrısında bulundu. “Sudan'ın bir liderlik boşluğundan muzdarip olduğunu ve boş durmamak gerektiğini” vurgulayan Ahmed, sonuçlarının hem kendisi hem de bölge için çok ağır olacağını belirtti.

Pazartesi günü, dört devlet başkanının katıldığı IGAD zirvesinin sonuç bildirisinde, diyaloğa ve müzakereye dayalı bir çözümün önemi vurgulanarak, anlaşmazlığın her iki tarafı da savaşı durdurmaya çağrıldı.

Sudan ordusunun heyeti toplantıyı boykot etti. Çünkü oturumlara Kenya başkanlık ederken, Hızlı Destek Kuvvetleri’nden (HDK) de bir temsilci katıldı.

Sudan heyetinin itirazları toplantıya katılanlar tarafından dikkate alınmadı. Oturum, Kenya Devlet Başkanı William Ruto başkanlığında, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, Somali, Cibuti ve Güney Sudan temsilcileri ile IGAD, Birleşmiş Milletler (BM), Suudi Arabistan, ABD, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Avrupa Birliği (AB) temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirildi.

Sudan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, “IGAD Dörtlüsü'nün nihai bildirisinde, sivilleri korumak ve insani yardım akışını sağlamak için güç konuşlandırma olasılığını değerlendirmek üzere Doğu Afrika ülkeleri arasında acil bir zirve toplantısı çağrısı yer aldı. Bu bağlamda, Sudan Hükümeti herhangi bir yabancı güç konuşlandırmayı reddettiğini ve onları saldırgan olarak kabul edeceğini yineledi” ifadelerine yer verildi.

Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "İGAD" örgütüne hitaben yapılan açıklamada, üye devletlerin görüşlerine saygı gösterilmediğinin altı çizildi. Bunun, Sudan hükümetinin örgüte üyeliğinin yeniden gözden geçirmesine neden olacağı belirtildi.

Sudan hükümeti, Suudi Arabistan ve ABD'nin arabuluculuğunda gerçekleşen Cidde girişimini memnuniyetle karşılayan tutumu doğrultusunda, Sudan'daki krizin ele alınması amacıyla yarın Mısır’ın ev sahipliğinde gerçekleştirilecek olan komşu ülkeler zirvesini memnuniyetle karşıladı.

ISAF Genelkurmay Başkanı Osman Abbas ise dün Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'da konuşlanması beklenen birlik için planlama sürecini başlatmak üzere talimat verildiğini belirtti. Bunu, 10 ISAF ülkesinde herhangi bir kriz meydana geldiğinde ortaya çıkan rutin bir prosedür olarak tanımlayan Abbas, güçlerin konuşlandırılmasıyla ilgili nihai kararın Sudan'ın rızası olmadan verilemeyeceğini ifade etti.

Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da gerçekleştirilen IGAD toplantısının sonuç bildirgesinde, Sudanlı taraflara şiddeti derhal durdurmaları ve koşulsuz ateşkes imzalamaları çağrısında bulunuldu.

Sudan'daki ihtilafın askeri bir çözümü olmadığı vurgulanan açıklamada, orduya ve HDK’ye savaşın durdurulması ve demokratik yola dönülmesi için acil müzakerelerin başlatılması çağrısında bulunuldu.

Öte yandan Sudan ordusu, Abdulaziz el-Hilu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi’nin (SPLM) ülkenin güneydoğusundaki Mavi Nil bölgesindeki Kurmuk kentine iki hafta içinde bölgede düzenlediği ikinci saldırıyla karşılık verdi.

Bölgesel hükümet salı günü yaptığı açıklamada, şehre yönelik saldırının kenti ele geçirmek amacıyla birkaç eksenden gerçekleştiğini belirterek, silahlı kuvvetlerin saldıran güçlerin karşısında direndiğini ve onlara sert bir ders verdiği, vatandaşın emniyet ve asayişinin aşılamaz bir kırmızı çizgi olduğu vurgulandı.

2020 Cuba Barış Anlaşması'na göre bölgenin yönetimi, Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Malik Agar başkanlığındaki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey’e (SPLM-N) verildi. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre son birkaç gün içinde el-Hilu fraksiyonu, Güney Kordofan eyaletindeki ordu garnizonlarına birçok saldırı düzenledi.

Şarku’l Avsat