Bireyler ve gruplar arasında ortaya çıkan anlaşmazlıkların dostane çözümü için üstleneceğim görevlerde, etik, hukuki, bilimsel ilkelere bağlı kalacağıma; tarafsız, objektif, adil, barışçıl ve çözüm odaklı davranacağıma ve her durumda arabuluculuğun evrensel normlarına uyacağıma ant içerim."
Bu satırlar yeni bir "ordunun" yemin metni. Sayılarının 100 binleri bulabileceği belirtilen yeni ordunun adı: "Yeminli Sosyal Arabulucular"…
Adalet Bakanlığı, HEGEM Vakfı ortaklığı ve 27 devlet üniversitesi iş birliği ile başlatılan "Akredite Sertifika Programları" devam ediyor.
Bu kapsamda programı tamamlayan 4 bin 700 kişi de sertifikalarına kavuştu. Ülke genelinde ise daha kapsamlı programlar birbiri ardından eylül ayından itibaren başlayacak.
Çünkü "Yeminli Sosyal Arabuluculara" çok iş düşecek. Türkiye'de çözüme kavuşturulması gereken milyonlarca dava dosyası var.
Milyonlarca dosya çözüm bekliyor
Yargıda bekleyen davaların eritilmesinin yolları aranırken diğer taraftansa daha fazla dosyanın çıkmamasına çaba gösteriliyor.
Bu amaçla "arabuluculuk" sistemi devreye alındı. Artık birçok olayda ilk önce meselenin yargıya taşınmadan arabulucular vasıtasıyla çözümü planlanıyor.
Ancak ne her olaya bakacak kadar arabulucu, ne de olayı daha ilk aşamada çözme yoluna gidecek bilinçli insan sayısı çok fazla.
Aydın ili ilk sosyal arabulucularını mezun etti. Geçen günlerde Aydın Valiliği ve HEGEM Vakfı "Yeminli Sosyal Arabuluculuk Sertifika Programı" ilk mezunları için mezuniyet ve yemin töreni gerçekleştirdi.
Yakın bir gelecekte benzeri programlar peşi sıra düzenlenebilir. Şiddetle Mücadele Vakfı (HEGEM) Başkanı Prof. Dr. Adem Solak, bu konuda bilgi verdi.
"Avrupa Birliği üyesi ülkeler 20 senedir uğraşıyor"
Solak arabuluculuğun, kültürel bir olgu ve insanlık tarihi kadar eski bir uygulama olduğunu söyledi.
Solak'a göre modern anlamda arabuluculuk, 1950'li yıllarda ABD eyaletlerinde, 1980'li yıllarda Kanada'da ve 2000'li yıllarda Avrupa Birliği ülkelerinde "Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolu", ya da bir hizmet modeli olarak sosyal hayatta sistematik ve programlı olarak yer almaya başladı.
Bunun sosyal sorumluluk projesi olarak Türkiye'de batı normlarına göre arabuluculuk uygulamalarına geçiş yönünde hayata geçirilen bir faaliyet olarak planlandığını belirten Solak, "Dostane uyuşmazlık çözüm yolları, kamusal bir merci (bir mahkeme) olmaksızın, anlaşmazlık yaşayan kişilerin gönüllü olarak hakemliğini/arabuluculuğunu kabul ettikleri tarafsız/yetkili kişi ya da kişilerce uzlaştırılmasından ibarettir" dedi.
Eylülden 17 bakanlık nezdinde tüm kamu çalışanlarını ilgilendiren, sosyal arabuluculuk çalışmalarını başlatacaklarını ifade eden Prof. Solak, "Avrupa Birliği üyesi ülkeler 20 senedir uğraşıyor. Biz son 2 senede bütün dünyadaki çalışmalarını inceleyerek bu alandaki hocaları bir araya getirerek 25 ilde 27 devlet üniversitesiyle 10 senelik, Adalet ve Milli Eğitim Bakanlıklarıyla 5'er senelik protokol yaparak bir yapı kurduk. Dünyada sosyal arabuluculuğu en güçlü yapıyla başlatan ülke biziz şu an" diye konuştu.
"İnsani ilgilendiren her soruna bakacaklar"
"Sosyal arabulucular nelere bakacaklar" sorusuna Prof. Solak, şu yanıtı verdi:
İnsanları ilgilendiren her meseleye bakacaklar. Yani insanların birlikte yaşadıkları her yerdeki anlaşmazlıkları, mahkemeden önce ya da idari soruşturmadan önce insani yollarla çözmeye çalışacaklar. Okulda öğretmen ya öğretici ya da rehber öğretmen ya da hastanedeki görevliler ya da İçişleri Bakanlığı'nın aile konularının özellikle bakan polisleri, jandarmaları toplumun tüm kesimleri… Bunların karşılaştıkları sorunların çözümüne bakacaklar."
Adalet Bakanlığı'nın verilerine göre arabulucuların sorunu çözme başarısının yüzde 70 civarında olduğunu aktaran Solak, "Ancak bu durum mevcut dava dosyalarıyla kıyaslandığında bir noktayı ancak ifade edebilir. Çünkü şu anda çözüm bekleyen 57 milyon dosya var. Onun için sosyal arabuluculuğu bütün topluma yaygınlaştırmamız lazım. Yargıdaki arabuluculuğun da altını da doldurmak gerekiyor. Eğer eğitimler hızlanır mezun sayısı yani sertifika alanlar çoğalırsa oradaki çalışmalar da daha hız kazanacak" ifadelerini kullandı.
"Eylülden itibaren sosyal arabuluculuk seferberliği başlıyoruz"
Prof. Solak, "bu eğitimler ne kadar sürecek" sorusunu "Önümüzde 10 senelik program planı mevcut. Pilot illerde 3 defa eğitim ilan ettik. Eylülde Türkiye'de eğitimler vereceğiz. Bir senemizi geride bıraktık ancak 9 yılımız daha var. Eğitimleri bütün Türkiye'ye yaymak için uğraşıyoruz. Eylülden itibaren bir sosyal arabuluculuk seferberliği başlayacak" şeklinde konuşurak yanıtladı.
Sosyal arabuluculuktan amacın ne olduğu hususuna gelince de Prof. Solak, "Amaç ülkenin 81 kentinde birlikte yaşama kültürünü, demokrasiyi, insan haklarını öncelemektir. Ne yazık ki ülkede şiddet durumu var. Bu şiddet kültüründen kurtulmak gerekiyor. Onun için insani yollarla sorunların çözümünü sağlamak lazım. Ve tabii adliyelerdeki dosyaları azaltmak şart" değerlendirmesinde bulundu.
Prof. Dr. Adem Solak, sosyal arabulucuların bir yemini olduğunu, sertifika alanların buna sadık kalarak görevini yapacağını, öncelikle kamu görevlilerinin yapacağı bu işte daha sonra arabulucu olan herkesin maddi ve manevi kazanım da elde edileceğini sözlerine ekledi.
© The Independentturkish
