Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın dün İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz'ı ağırladığı Ankara'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'ndaki sürpriz görüşmenin ardından Tel Aviv'den üst düzey siyasi bir kaynak, iki tarafın geçmişteki sayfayı kapatmaya, siyasi ve ekonomik alanın yanı sıra güvenlik konularını da içerecek şekilde sürekli gelişen iyi ilişkileri tamamlamaya karar verdiğini öne sürdü. Kaynak, Gantz'ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edileceğinden haberdar olmadığını da iddia etti. Kaynağa göre geçtiğimiz çarşamba akşamı otele vardığında, ev sahipleri onu bir toplantı gerçekleştirerek şaşırttı. Gantz, Cumhurbaşkanı’nın iki ülke arasındaki askeri ve güvenlik ilişkilerinin restorasyonunun önünü açmak istediğini söyledi. Böylece sadece Tel Aviv'e değil, bu ilişkileri ABD yönetimiyle ilişkilerini geliştirmek için bir platform olarak gördüğü için Washington'a da güçlü bir mesaj gönderdi.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar dün Milli Savunma Bakanlığı'nın Ankara'daki genel merkezinde yaptıkları görüşmenin ardından Gantz ile düzenlediği ortak basın toplantısında, Gantz'ın uzun bir aradan sonra Türkiye'yi ziyaret eden ilk İsrail Savunma Bakanı olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın İsrailli mevkidaşı ve İsrail Başbakanı ile yaptığı son görüşmeleri, ilişkilerinde önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirdi.
Akar başta savunma, güvenlik ve enerji olmak üzere tarihi ve kültürel düzeyde ortak bağların ve değerlerin var olduğunu, bunun bölgesel barış ve istikrar açısından önemli gelişmelere yol açacağını ifade etti.
Diğer yandan Gantz, “Ticaret, turizm, sanayi ve daha fazla alanda iş birliği için büyük bir potansiyel var. Geleceğimiz umut verici. Ancak bu, bölgede ve dünyada istikrar ve güvenliğin sağlanmasındaki ortak çıkarlarımıza bağlı” ifadesini kullandı.
İran Devrim Muhafızları tarafından yönetilen ve İstanbul'da İsrailli turistleri hedef almayı planlayan bir suikast hücresinin ortaya çıkarılmasında iki taraf arasındaki işbirliğine atıfta bulunarak, bu yıl içinde yakın ve gizli temaslar sayesinde Türkiye'deki İsraillilere ve Yahudilere yönelik endişe verici sayıda tehdidin ortadan kaldırılmasındaki başarının altını çizdi.
Gantz, Ankara'daki görüşmelerinin Cumhurbaşkanı Erdoğan ile sıcak bir görüşmeyle sonuçlandığını ve bunun kendisini Türkiye'den, Ortadoğu ile Doğu Akdeniz bölgesinde güvenlik, istikrar ve barışı artırmanın yollarına ilişkin verimli tartışmalardan son derece memnun bir şekilde ayrılmaya sevk ettiğini söyledi. İlişkileri geliştirme beklentilerinin oldukça büyük olduğunu kaydetti.
Diğer yandan Tel Aviv’deki güvenlik kaynaklarına göre İsrailli Bakan, Hamas'ın Batı Şeria'da İsrail'e karşı operasyonları teşvik etmek ve finanse etmek için Türk topraklarından faaliyetler yürütmeye devam etmesinden duyduğu endişeyi dile getirdi. Gantz, Türk yetkililere, bu faaliyetlerin ayrıntılarını içeren bir dosya göstererek, Hamas Siyasi Büro Üyesi Salih el-Aruri'nin hala Türkiye'yi ziyaret ettiğini ve oradaki kadrolarının çalışmalarını denetlediğini söyledi.
Gantz ayrıca Türkiye'den, işgal altındaki Batı Şeria'daki İsrail askeri operasyonlarına atıfta bulunarak, İsrail'i uluslararası kurumlarda daimi olarak kınamayı durdurmasını istedi.
İsrail ile Türkiye arasındaki askeri düzeyde iletişimin yeniden başlaması nedeniyle Yunanistan, Güney Kıbrıs ve Türkiye arasında yaşanan gerilimin ardından kaynaklar, İsrailli Bakan’ın Ankara'da yaptığı görüşmelerde aralarındaki gaz krizinde arabuluculuk yapmaya hazır olduğunu ifade ettiğini bildirdi.
İki taraf, on yıldan fazla süren güvenlik alanındaki kesintinin ardından ilişkilerin yeniden başlamasına büyük önem atfetmesine rağmen Tel Aviv'deki kaynaklar, İsrail'in Türkiye ile güvenlik ilişkilerini kademeli olarak sürdürmek istediğini ve yakın vadede İsrail ile Türkiye arasında herhangi bir derinlikli güvenlik iş birliğinin uzak ihtimal olarak görüldüğünü belirtiyor. Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgilere göre, iki ülke arasında halen büyük anlaşmazlıklar var.
Gantz’ın Ankara'ya yaptığı ziyaret, Ehud Barak'ın 2012'de Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaretten sonra bir İsrail savunma bakanının on yıl sonraki ilk temasları oldu. Ancak bu ilişkiler, İsrail'in Türk gemisi Mavi Marmara'ya saldırması ve 10 Türk vatandaşının öldürülmesi üzerine çıkan anlaşmazlık ve Türkiye'nin İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonlarını kınaması sonrasında kötüleşmişti.
Geçtiğimiz yıl, İsrail hükümetinin başkanlığını Naftali Bennett'in üstlenmesiyle birlikte iki ülke arasındaki ilişkiler gelişti. İlişkiler Yair Lapid'in Başbakanlığı döneminde daha da iyileşti. İki ay önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile gerçekleşen telefon görüşmesinin ardından diplomatik ilişkilerin tamamen yeniden başladığı duyurulmuş ve iki ülke karşılıklı büyükelçi atamıştı.
Siyasi yorumcuların iddialarına göre bu adım, eski İsrail başbakanı Binyamin Netanyahu'ya tepkili olan Türkiye Cumhurbaşkanı bugün hem Lapid'e hem de Gantz'a Netanyahu'ya karşı seçim hediyesi niteliğinde.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat
