Malezya Başbakanı Muhyiddin Yassin başkanlığındaki hükümet, başbakanın çoğunluğu kaybetmesine neden olan aylar süren siyasi karışıklığın ardından istifasını verdi.

Bilim Bakanı Khairy Jamaluddin'in istifayı Instagram üzerinden duyurdu. Krala istifasını sunacağı haberlerinin ardından Başbakan Muhyiddin saraya girerken görüntülendi.

Elimden geleni yaptım

Malezya'da Meclis çoğunluğunu kaybetmesinin ardından görevinden istifa eden Başbakan Muhyiddin Yasin, istifasının ardından ulusa sesleniş konuşması yaptı.

Muhyiddin, 17 ay süren başbakanlığında elinden geldiğince Malezya'ya hizmet etmek için uğraştığını belirterek, "Meclis çoğunluğumuzu kaybettikten sonra Federal Anayasa'nın gereklerini yerine getirerek istifa ettim" dedi.

Milyonlarca Malezyalının istifa etmesi yönündeki taleplerinden haberdar olduğunu dile getiren Muhyiddin, "Bu hükümeti sürdürebilmek için elimden geleni yaptım fakat buraya kadarmış" ifadesini kullandı.

Eski Başbakan Necip Rezak ve eski Başbakan Yardımcısı Ahmed Zahid Hamidi'nin yolsuzluk davalarına isim vermeden değinen Muhyiddin, "Bazı üst düzey siyasetçilerin mahkeme sürecine müdahalede bulunmam yolunda tehditlerine maruz kaldım" şeklinde konuştu.

Muhyiddin, hükümeti döneminde yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile başarılı şekilde mücadele edildiğini belirterek, "En azından Kovid-19 aşılamalarını başlattığımız için memnunum" dedi.

Muhyiddin'in gücü koalisyon içinde aylar süren iç karışıklıkların ardından zayıflamıştı.

Muhyiddin'in istifası, onaylanırsa 17 aydır devam eden karışıklıkların son bulmasını sağlayabilir ancak henüz yerine geçecek kişi belli olmadığından Malezya'nın salgından etkilenen ekonomisini toparlama ve artan koronavirüs vakalarını kontrol altına alma çabalarının aksamasına neden olabilir.

Parlamentoda hiçbir parti mutlak çoğunluğa sahip olmadığı için yeni hükümeti kimin kuracağı ya da salgın sürecinde seçimlerin yapılıp yapılamayacağı henüz belli değil.

Malezya ringiti bir yılın en düşük seviyesini görürken, Malezya borsası düşüş kaydetti.

Meclis çoğunluğu tartışmaları ve olasılıklar

Malezya Parlamentosunda 220 milletvekili bulunurken, iktidar olmak isteyen koalisyonun en az 111 milletvekilinin desteğini alması gerekiyor.

1 Mart 2020'de göreve geldiğinde 115 milletvekili tarafından desteklenen Muhyiddin, parlamentoda 38 milletvekili bulunan UMNO'nun desteğini çekmesiyle Meclis çoğunluğunu kaybetti.

Bu durumda Muhyiddin'in azınlık hükümeti lideri olarak görevine devam etmesi, Malezya Kralı'nın Meclis çoğunluğunu sağlayacağını düşündüğü bir milletvekilini başbakan olarak ataması ve erken seçim ilan edilmesi ihtimali bulunuyor.

Muhyiddin'in dışında 111 milletvekili desteği bulunan başka bir başbakan adayı bulunmazken, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle erken seçimin ilan edileceği düşünülmüyor.

Malezya Kralı, Muhyiddin'in istifasını kabul etmesi durumunda Başbakan Yardımcısı İsmail Sabri Yakub'u yeni başbakan olarak atayabilir.

İktidar koalisyonunda anlaşmazlıklar

23 Şubat 2020'de eski Başbakan Mahathir Muhammed'in istifasıyla sonuçlanan siyasi krizin ardından eski İçişleri Bakanı Muhyiddin Yasin, muhalefetteki UMNO ve Malezya İslam Partisinin (PAS) desteğiyle yeni koalisyon kurarak başbakanlığı devralmıştı.

Muhyiddin'in başbakan olduktan sonra UMNO üyesi milletvekillerine kabinede az görev vermesi, iktidar koalisyonunda zaman zaman anlaşmazlıklara yol açmıştı.

Bu yıl 29 Mart'ta düzenlenen UMNO Genel Kongresi'nde parti yönetimi, bir sonraki seçimlere kadar iktidar koalisyonunda kalmaya karar vermiş fakat seçimlerde Muhyiddin'i desteklemeyeceklerini ilan etmişti.

UMNO Genel Başkanı Zahid, 8 Temmuz'daki açıklamasında, Muhyiddin'in OHAL kararnamelerini kendi amaçları doğrultusunda kullandığını öne sürmüş ve UMNO'nun Muhyiddin'e desteğini çektiğini duyurmuştu.

Zahid'in açıklamasının ardından muhalefet partileri, Muhyiddin'in Meclis çoğunluğunu kaybettiğini iddia etmiş ve Mecliste güven oylaması çağrısında bulunmuştu.

 

Reuters, AA