Hindistan Maliye Bakanı Nirmala Sitharaman, “dünyanın en büyük üçüncü ekonomisi olma hedefi” için gerekli büyüme oranına ulaştıracak yıllık bütçe taslağı yol haritasını açıkladı.
Bu hedef için güçlü bir yatırım hamlesiyle, yıllık yüzde 8 büyüme kaydetmesi gereken Hindistan’ın söz konusu yol haritası 31 Mart 2020’ye kadar yürürlükte kalacak.
Hindistan, bağımsızlığını ilan ettiği 1947’den 57 yıl sonra 2004’te 1 trilyon dolarlık bütçe hazırlamıştı. 2011’e gelindiğinde açıklanan bütçe 2 trilyon dolar oldu.
1 Nisan 2019’da başlayan ve 31 Mart 2020’ye kadar sürecek olan mali dönem için planlanan bütçe ise 3 trilyon dolar.
Hindistan tarihinin ikinci kadın maliye bakanı Sitharaman, 3 trilyon dolarlık bütçeyi geçen hafta parlamentoya sunmuştu.
Yabancı yatırımı ülkeye çekme çabaları
Yeni bütçe, Narendra Modi yönetiminin ihtiyaç duyduğu yatırımları ülkeye getirecek yabancı yatırımcının altına serilmiş bir kırmızı halı niteliğinde.
Bütçe sunumu, yabancı ve yerli yatırımları teşvik etmek için borç piyasasına yönelik reformlar yapılmasını, yabancı yatırımlara doğrudan daha yüksek tavanlar sunulmasını, yabancı kurumsal yatırımcıların yatırımlarına yönelik kısıtlamaların azaltılması ve yasaların kolaylaştırılmasını içeriyordu.
Maliye Bakanı Sitharaman, yabancı yatırımcılara daha elverişli bir ortam sunabilmek için mali portföylerinde “en fazla yüzde 24 yabancı yatırım olması” şartını kaldırdıklarını duyurdu.
Artık portföylerde izin verilen azami yabancı yatırım miktarı, şirketin faaliyet gösterdiği sektörde doğrudan yabancı yatırıma uygulanan sınırla eşdeğer olacak. Ancak kurumlar çalışmalarını kontrol etme ihtiyacına bağlı olarak daha düşük bir limit belirleyebilir.
İlave adımlar ise yabancı yatırımcıların daha yüksek oranda kazandıran hisseler dışındaki unsurlara yatırım yapmalarını teşvik ediyor.
Bununla birlikte yabancılar, artık gayrimenkul ve altyapı yatırım fonları tarafından verilen borçlanma senetlerine yatırım yapabilecek.
Hindistan'ın yayıncıları ve reklamcıları temsil eden kuruluşu Yayın İzleyicisi Araştırma Konseyi BARC'ın CEO'su Partho Dasgupta konuya ilişkin değerlendirmesinde şunları söyledi;
Hindistan, şirketler üzerindeki yüksek vergi oranları, belirsiz vergi sistemi ve e-ticaret politikalarında da olduğu gibi belirsiz bir ortamın varlığı nedeniyle yabancı şirketler tarafından en fazla dava edilen ülkelerden biri haline geldi. Ancak bununla birlikte ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı, Hindistan’a ilginç bir potansiyel sunabilir, yabancı yatırımcılara yönelik dostane bir ortamın yanı sıra Hindistan’da daha fazla iş ve yatırım imkanı yaratabilir.
Hindistan hükümeti, havacılık, sigorta, medya ve perakende alanlarında doğrudan yabancı yatırımlara açılmaya başladı.
Uzmanlara göre bu adımlar, hem Hindistan'daki hizmetler için hem de küresel aktörlerin piyasaya katılımları için yeni yatırımlar sağlayacak.
Hükümet, sigorta sektöründe yüzde 100 oranında doğrudan yabancı yatırım izni vermiş durumda.
Diğer yandan sigortacılıkla ilgili ticari faaliyetlerde doğrudan yabancı yatırım tavan sınırı yüzde 49'a yükseldi. Artık sigorta brokerları, daha fazla yatırımı, yeni pazarları kapsayacak şekilde dijital teknolojilere yönlendirebilecek.
Tasarrufu borçlanarak yapacak
Yeni bütçenin en önemli özelliklerinden biri Hindistan'ın yurt içi tasarruflarını, yurt dışından borç alarak ve muhtemelen devlet tahvilleri ihraç ederek sağlayacak olması. Ancak bu karar, ekonomistler arasında tartışmalara neden oluyor.
Hindistan, dünya genelinde, devlet borcunun gayri safi yurt içi hasılaya oranının en düşük olduğu ülkelerden.
Rupi, dolar karşısında beş yılda yüzde 20 eridi
Sermaye yönetim ve danışmanlık şirketi Wise Investor’un CEO’su Joydeep Sen, Hindistan yönetiminin, ekonomik büyümenin artması için yerel yatırımcıların yeterli olmadığını fark ettiğini vurgulayarak şunları söyledi:
Ulusal tahvil ihracı rekor seviyelerde düşük ve küresel faiz oranlarıyla zamanlamada tutarlı görünüyor. Bu durum, yerel tahvil piyasası üzerindeki baskıyı hafifletmede, yerel tahvil getirisinin iyi düzeyde kalmasında ve hükümetin mali kayıtlarını iyileştirmesinde yardımcı olur. Hükümet, döviz cinsinden kredi alma kararı riskli olabilir. Çünkü Hindistan'ın borçlarını geri ödemesi gerektiğinde döviz kurunun ne olacağını tahmin etmek zor. Dolar son beş yılda rupi karşısında yüzde 18 ila 20 oranında güç kazandı. Ancak hükümet, borçların geri ödenmesinin ardından ekonominin çok daha büyüyeceği inancında.
Bütçe açığı hedefi yüzde 3,4'ten yüzde 3,3'e düşürüldü
Hindistan hükümeti, bütçe açığını, gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) yüzde 3,3'üne düşürme kararı aldı. Modi hükümeti, bu yılın başlarında sunulan geçici bütçe kapsamında mali hedefini yüzde 3,4 olarak belirlemişti.
Bu her ne kadar hükümet adına mali kısıtlamaya yönelik bir eğilim olsa da bazı uzmanlar, mali açıkla ilişkili düşük hedefin gerçekleştirilmesinin zor olacağını öngörüyor.
Nomura Holding ekonomistleri Sonal Varma ve Aurodeep Nandi, gelirlerin düşmesinden ve büyümenin yavaşlamasından kaynaklanan olumsuz mali koşullara rağmen hükümetin, bütçe açığı hedefini azaltacağına inanıyor. Varma ve Nandi, söz konusu kararı, "hükümetin ekonominin temellerini kısa vadede iyileştirme konusundaki kararlılığının" önemli bir bir göstergesi olarak değerlendirdi.
Ancak uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, söz konusu hedefin Hindistan için önemli zorluklar oluşturabileceği konusunda uyarıda bulundu. Moody's açıklamasında, Hindistan hükümetinin 2020 mali yılındaki bütçe açığı için daha düşük bir hedef belirlerken ekonomik büyüme ve gelirlere verdiği destek miktarını değiştirmediğini hatırlattı. Bu zıt hedeflerin önünde önemli zorluklar olacağını vurgulayan Moody’s, hükümetin aldığı "geliri destekleyici" önlemlere rağmen ekonominin nispeten yavaş büyümesini beklediklerini belirtti.
Korumacılık ve varlık vergileri
İhtiyaç dışı ürünlerin ithalatını durdurmaya ya da daha maliyetli hale getirmeye karar veren Hindistan, aralarında altın, yabancı kitaplar ve oto yedek parçaları da bulunan yaklaşık 75 ürünün ithalatı ile ham petrolün litre fiyatına iki rupilik vergi artışı uyguladı.
Bununla birlikte yerel işletmeleri korumak amacıyla 4 milyar rupiye (Yaklaşık 58,4 milyon dolar) varan gelir elde eden şirketler için kurumlar vergisinde indirime gidildi.
Sermayenin bankalara yeniden girmesine yardımcı olmak ve yavaşlayan büyüme hızını yeniden güçlendirmek amacıyla küçük işletmeleri desteklemek için varlık vergileri toplamak, en önemli tedbirlerden biriydi.
Bu kapsamda hükümet, yıllık geliri 20 milyon rupiyi (Yaklaşık 292 bin dolar) aşan ve Hint toplumunun en üst tabakasını oluşturan bireylerin gelir vergilerini artırdı.
Mevcut durumda Hindistan’da 5 ila 10 milyon rupi geliri olanlara yüzde 10, 10 milyon rupiden fazla geliri olanlara ise yüzde 15 vergi uygulanıyor. Yeni uygulamada 20 ile 50 milyon rupi arasındaki gelirler için yüzde 25 ve yıllık 50 milyon rupiyi geçen gelirler için yüzde 37'lik bir vergi alınacak.
Ulusal İleri Araştırmalar Ulusal Enstitüsü (NIAS) Sosyal Bilimler Okulu’nda profesör olan Harish Kumar Bhannwala, aşırı zenginlerin vergilendirilmesinin olumlu bir siyasi mesaj gönderebileceğini ancak ülkedeki çok önemli bir alana da zarar verebileceğini söyledi.
Mesajın Hindistan hükümetinin ülkedeki büyük işletme sahipleriyle ilgilenmediği şeklinde anlaşılacağına dikkati çeken Bhannwala, bu nedenle söz konusu kişilerin diğer ülkelerde fırsat arayışına girebileceğini aktardı.
Altyapı ve yenilenebilir endüstrilerin refahı
Hükümet, karayolu bağlantılarını geliştirmek için 11,7 milyar dolar harcama yapmayı planlıyor. Demiryolu altyapısı için 2019 ve 2030 arasında 730 milyar dolara ihtiyaç olacak. Hükümet ayrıca daha hızlı kalkınma, yolcu taşımacılığı ve nakliye hizmetleri konusunda kamu-özel sektör ortaklıkları için yabancı yatırımcılara çağrıda bulundu.
Bununla birlikte hükümet, ekonomik büyümeyi ve “Hindistan'da üretildi” markasını desteklemek amacıyla yarı iletkenler, güneş pilleri, lityum piller ve bilgisayar sunucuları gibi ileri teknoloji alanlarında büyük üretim tesisleri kurulması için uluslararası şirketlere yatırımla ilgili gelirler ve diğer vergiler üzerinde muafiyet vererek ve şeffaf bir ihaleyle ülkeye davet etme planını başlatacak.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat'tan Independent Türkçe için çeviren: Seda Demiröz
