Nükleer atıkları temizlemek için Boston Dynamics robotunu eğiten bilim insanları Çernobil'de görüntülendi

"Bu teknolojiye şimdi ihtiyacımız var"

Bilim insanları kontrol odalarına erişmek için kullanılan ünlü Altın Koridor'da (Çernobil Nükleer Santrali Devlet İhtisas Kuruluşu) 

Nükleer atıkların temizlenmesinde robotları kullanmayı hedefleyen bilim insanları, çalışmalara Çernobil’den başladı. 

Bristol Üniversitesi'nden araştırmacılar bu amaçla Çernobil nükleer tesisindeki en kirli noktaları ziyaret etti. Araştırmacılar, radyoaktif atıklarla başa çıkmak için Boston Dynamics’in geliştirdiği robot köpekten de yararlanıyor.

Spot isimli robot köpek, geçen yıldan beri Çernobil Nükleer Santrali’ne giderek bilim insanları için veriler topluyor ve dünyanın en ölümcül noktalarından biri olan Çernobil'de sorunsuz bir şekilde dolaşıyor.

 


1986 yılında yaşanan ve birçok kişinin ölümüne neden olarak sayısız insanı da radyasyona maruz bırakan felaketin izleri henüz silinebilmiş değil. Ukrayna hükümeti, Çernobil'i kademeli olarak devreden çıkarma çalışmalarına devam ediyor.

Tesisin tamamen devre dışı bırakılması ve atıkların temizlenmesi için 2016’da tesisteki 4. Reaktör’ün kalıntıları üzerine Yeni Güvenli Sığınak adı verilen bir yapı yerleştirildi. Bilim insanları çalışmalarını işte bu sığınakta koruyucu giysileriyle sürdürüyor.
 

Yeni Güvenli Kapatma (NSC) bölgesi ve başarısız Reactor 4.Fotoğraf.jpg
Araştırmacılar Yeni Güvenli Sığınak'ın bulunduğu bölgeyi ve başarısız olan 4. Reaktör'ü inceledi (Çernobil Nükleer Santrali Devlet İhtisas Kuruluşu)


Bu sığınağın konumu araştırmacıların robotları radyasyonu haritalaması ve ölçmesi için eğitmelerine epey elverişli. 4. Reaktör’ün kontrol odasında radyasyon seviyelerinin normalin 40 bin katına ulaştığı düşünülüyor.

Bristol Üniversitesi araştırmacıları kısa süre önce Çernobil’i ziyaret etti ve burada robotları eğitmek için veri toplarken görüntülendi. Bu ziyaret aslında Bristol ekibinin Çernobil'i ikinci ziyaretiydi. Ekip geçen yıl robot köpekle birlikte radyasyonun yoğunluğuna dair veri toplamak için tesise gelmişti.
 

Reaktör 3'teki kontrol odasında yürüyen bilim adamları..jpg
Araştırmacılar 3. Reaktör'deki kontrol odasını incelerken böyle görüntülendi (Çernobil Nükleer Santrali Devlet İhtisas Kuruluşu)


Ekibin lideri Tom Scott projeyle ilgili açıklamasında, "İlkinde yanımızda getirdiğimiz bazı ekipmanlar, örneğin bazı radyasyon dedektörleri anlamlı veriler kaydedemiyordu" dedi:

Bu sefer, yani bir yıl sonra, teknolojiyi ve ekipmanı iyileştirebildik.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Scott’a göre bu iyileşme yalnızca radyasyon ölçümünde olmadı. Aynı zamanda robotlar, bölgenin 3 boyutlu bir haritasını oluşturmak üzere eğitildi. Bu haritalar, radyasyonun yayılımının ve yerinin daha doğru bir şekilde belirlenmesini sağlayacak.

Araştırmacılara göre otomatik sistemler, endüstride çeşitli uygulama alanlarına sahip olabilir. Örneğin, radyoaktif atık türleri arasındaki farkları tespit etmek için eğitilmiş robotlar, insanların nükleer atıkları daha doğru ve güvenli bir şekilde sınıflandırmasını ve imha etmesini sağlayabilir.
 

raktör 3.jpg
Üç numaralı bu reaktör 2000'de kapatılmıştı (Çernobil Nükleer Santrali Devlet İhtisas Kuruluşu)


Diğer yandan nükleer tesislerin bulunduğu bölgelerde orman yangınları artık daha sık görülüyor ve bu da radyasyonun yayılma riskini artırıyor. Örneğin 2016’da yapılan bir araştırma, 2015’te Çernobil’de çıkan orman yangınlarının radyoaktif parçacıkları Doğu Avrupa'ya kadar yaydığını ortaya koymuştu.

Bunun yanı sıra tesisten gelen atıkların imha edilmesi süreci de radyasyon seviyelerinin değişmesine neden oluyor ve bu sürece dahil olan kişilere zarar verme potansiyeli taşıyor.

Bu noktada araştırma ekibi, robotların ve yapay zekanın bu tür tehlikeli değişiklikleri hızla tespit etmesini ve değerlendirmesini umuyor.
 

nsc içindeki işletim teknolojisi.jpg
Yeni Güvenli Sığınak içine işletim teknolojileri kuruldu (Çernobil Nükleer Santrali Devlet İhtisas Kuruluşu)


"Şu anda geliştirilmekte olan bu teknolojilerin söz konusu faaliyetlere gerçekten yardımcı olacağını düşünüyoruz" diyen Scott, sözlerini şöyle sürdürdü:

Bu teknolojiye şimdi ihtiyacımız var.

 

Independent Türkçe, Gizmodo, Webtekno

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU