ABD merkezli firmadan Kuşak ve Yol raporu: Çin'in sağladığı "gizli" borç miktarı 385 milyar dolar

"Çoğu hükümet, Çin'e ne kadar borcu olduğunu tam olarak bilmiyor"

Kuşak ve Yol Projesi 2013'te duyurulmuştu (Reuters)

Çin'in, Kuşak ve Yol Projesi kapsamında kredi verdiği ülkeleri 385 milyar dolarlık (yaklaşık 3 trilyon 415 milyar TL) gizli borçla karşı karşıya bıraktığı ortaya çıktı.

ABD merkezli William & Mary's Küresel Araştırma Enstitüsü'ne bağlı AidData'nın hazırladığı ve bugün yayımlanan raporda, Çin'in 165 ülkede değeri 843 milyar doları (yaklaşık 7 trilyon 477 milyar TL) bulan 13 bin 427 projesi incelendi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Rapora göre Çin'in sağladığı finansmanın şartları, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) Kalkınma Yardımları Komitesi tarafından sağlanan kredi şartlarına kıyasla daha zorlayıcı.

Zira Çin'den alınan kredinin faiz oranı genellikle yüzde 4,2 düzeyinde ve geri ödeme süresi 10 yıldan az. Almanya, Fransa veya Japonya gibi bir OECD kredi kuruluşundan alınan krediyse genellikle yüzde 1,1 faiz oranına ve 28 yıllık bir geri ödeme süresine sahip.

AidData İcra Direktörü Brad Parks, 843 milyar dolarlık anlaşmanın yaklaşık yüzde 70'inin devlet bankalarıyla ya da Çinli işletmelerle ülkelerdeki yerel kuruluşlar arasında yapılan ortaklarla imzalandığını söyledi. Parks, kredinin hükümet dışındaki aktörlere verilmesine rağmen sözleşmenin devlet garantisi kapsamına alındığına dikkat çekti.

Bu sözleşmelerin belirsiz olduğunu kaydeden Parks, "Çoğu hükümet, Çin'e ne kadar borcu olduğunu tam olarak bilmiyor" diye konuştu.
 


Raporda da Çin'den finansman sağlayan bir ülkenin, ortalama olarak gayri safi milli hasılasının yüzde 5,8'ine denk gelen bir borçlanmayı bildirmediği bilgisine yer verildi. Dolayısıyla hükümetlerin Çin'e olan borçlarının parasal değerini bilmeme riskinin doğduğuna işaret edildi.

Rapor, bu meblağın 385 milyar doları bulduğunu gösterdi. Parks, gizli borç sorununun zamanla daha da kötüleştiğini ifade ederek "Çin'in Kuşak ve Yol Projesi öncesinde bildirmediği finansmanlar yılda 13 milyar dolar (yaklaşık 115 milyar TL) düzeyindeydi, şimdi bu bildirilmeyen finansmanlar yılda 40 milyar dolara (yaklaşık 355 milyar TL) çıkmış durumda" diye konuştu.

Raporda görüşlerine yer verilen AidData'nın kıdemli araştırmacısı Ammar Malik, Çin'in çok sayıda düşük ve orta gelirli ülke için ilk başvurulacak "sponsor" olarak kendini hızla kabul ettirdiğini vurguladı:

Ancak Çin'in uluslararası borç ve hibe verme faaliyetleri gizlilik içinde kalmaya devam ediyor. Bu gizlilik, Kuşak ve Yol Projesi'ne katılan ülkelerin, katılımın maliyetini ve faydalarını ölçebilmelerini zorlaştırmaktadır.

 

Independent Türkçe, AFP, AA

Derleyen: Uğurcan Yıldız

DAHA FAZLA HABER OKU