Araç fiyatlarında yüksek orandaki artış ne zaman son bulur?

Sıfır kilometre ve ikinci el araç piyasasındaki gidişatı, 2plan İcra Kurulu Başkanı Orhan Ülgür, Cardata International Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın ve TÜSİAV Vergi Platformu Başkanı Serkan Kumdakcı değerlendirdi

30 Ağustos tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan yeni ÖTV matrah ve oran düzenlemesiyle araç fiyatlarının zamlanması, tepkilere neden olmuştu  / Fotoğraf: AA

Sıfır kilometre ve ikinci el araç fiyatlarındaki artış sürüyor.

Son aylarda yüzde 40'lara varan fiyat artışının en önemli nedenlerinin başında, kurdaki yükseliş gösteriliyor. 

Bir diğer faktör ise, kurdaki artışın vergi dilim matrahlarındaki yansıması.

Sıfır kilometre araç fiyatlarındaki artış, ikinci elde de fiyatların yükselmesine neden oluyor.

Öyle ki, bazı markaların ikinci el fiyatları, sıfır kilometre fiyatlarını geçmiş durumda.

Dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını da otomotiv firmalarının sıfır kilometre araç üretimine bir süre ara verip, sonrasında faaliyetlerine kademeli şekilde devam edebilmesi nedeniyle arzı olumsuz etkiliyor.

Bu duruma salgın nedeniyle toplu taşıma yerine bireysel araç tercih edenler de eklenince, ikinci el piyasasında fiyatlarda "patlama" yaşanıyor. 

Araç satışlarında eylül ayı rekoru 

Otomotiv satışları ise düşük faizli kredilerin son bulmasına rağmen hız kesmiyor.

2020 yılı Ocak-Eylül döneminde otomobil ve hafif ticari araç pazarındaki artış, yüzde 75,5'e ulaştı.

Yaklaşık 90 bin aracın satıldığı eylül ayında, otomotiv pazarı, aynı ayın 10 yıllık ortalamasına göre yüzde 52'lik yükseliş kaydetti.

Araç fiyatlarındaki yüksek artış ve satışların ne kadar daha süreceği ise merak konusu.

Otomotiv sektöründeki gidişatı ve gerek sıfır gerek ise ikinci el araçlardaki yüksek orandaki fiyat artışının ne kadar daha sürebileceğini, 2plan İcra Kurulu Başkanı Orhan Ülgür, Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın ve Türk Sanayici ve İş Adamları Vakfı (TÜSİAV) Vergi Platformu Başkanı Serkan Kumdakcı'yla konuştuk.

 

araba araç otomotiv AA.jpg
ÖTV zammı, geçtiğimiz ayın en çok tartışılan konularından biri oldu / Fotoğraf: AA

 

Ülgür: Euro arttığı sürece sıfırda da ikinci elde de fiyatlar artacak

Sıfır araçlardaki fiyat artışının kurdaki yükseliş sürdükçe devam edeceğini ifade eden 2plan İcra Kurulu Başkanı Orhan Ülgür, "İkinci el fiyat artışı sıfıra endeksli, sıfır araçları da euroya endeksli. Euro arttığı sürece sıfırda da ikinci elde de fiyatlar artıyor ama elbetteki tek neden bu değil, arz-talep dengesi de önemli. Uzun süredir, pandemi nedeniyle sıfır arzında eksiklik yaşanıyordu. Eylül ayında sıfır araçlar rekor kırdı, 90 bin araba satıldı. Birkaç haftadır perakendeler durgun, sıfır araç temin edildikçe ikinci el fiyatlarında da dengelenme oluyor" şeklinde konuştu.

"İkinci el fiyatlarındaki yükselme trendinde 1-1.5 ay içinde düşüş olacağını tahmin ediyorum"

İkinci el pazarında, firmaların birbirlerine (B2B) olan satışları nedeniyle az etkilenme görüldüğünü ifade eden Ülgür, fiyat artışı sürse bile, bunun son aylardaki kadar yüksek oranda olmayacağını, yıl sonunu bulmadan artış oranının normal düzeylere ineceğini öngördü: 

Aslında 2018 krizinden bu yana bir talep daralması var, sene sonunu geçmez, fiyatlar stabil olur. Sıfır araçlar bulunmaya başladı ve ikinci el yavaş yavaş normale geliyor.  Yıl sonuna doğru sıfır araç tedariğinin artacağını, buna bağlı olarak satış ve kredi kampanyalarının oluşabileceğini öngörüyorum. Bu sebeple adet olarak ikinci bir düşüş olmaz fakat ikinci el fiyatlarındaki yükselme trendinde 1-1.5 ay içinde düşüş olacağını tahmin ediyorum. Daha dengeli ve normal olması gereken yere 1-1.5 ayda gelir.

 

Orhan Ülgür 2P.jpg
Orhan Ülgür / Fotoğraf: 2p

 

Yalçın: Kurdaki artış devam ettiği sürece, bu artışın vergi üzerindeki baskısıyla fiyat yükselişi durmayacak

Pandemi nedeniyle firmaların hiçbirinin hâlâ yüzde yüz kapasiteyle çalışamadığına değinen Cardata International Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, mevcut 59 markanın çoğunun ithalatçı olduğunu, hammadde tedarikinin de yurt dışından araç bulup getirmenin de zorlaştığını söyleyerek, fiyatlara ilişkin şu yorumu yaptı:

"Kurdaki artış devam ettiği sürece, bu artışın vergi üzerindeki baskısıyla fiyat yükselişi durmayacak. Aslında araba markalarının zam yaptığı yok, direkt kurları yansıtıyorlar. Bu durum, 'markalar zam yaptı' şeklinde algılanıyor tüktici tarafında ama böyle bir durum yok, kur arıyor.

"Otomobil, Türkiye'de bir yatırım aracı haline geldi"

İkinci el araç fiyatının belirlenmesindeki en önemli faktörün, o aracın sıfır kilometre fiyatının olduğunu belirten Yalçın, ikinci el otomotivde fiyatların değil ama satışların son günlerde nispeten gerilediğini ifade ederek, "Sıfır fiyatını geçen ikinci el otomobiller var. Bu nedenle aracın sıfırını beklemek isteyenler olabiliyor" şeklinde konuştu.

Eylül ayında toplam pazarın 90 bini aştığını belirten Yalçın, "Sıfır araç fiyatları daha da artacak, bu durum ikinci el fiyatlarını da etkileyecek. 90 bin TL'lik aracın ikinci eli 75 bin TL'yken, sıfır fiyatı 100 bin TL'ye çıkınca, ikinci eli de 85 bin TL'ye yükseliyor. Otomobil, Türkiye'de bir yatırım aracı haline geldi" yorumunu yaptı.

 

Cardata International Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın İHA.jpg
Hüsamettin Yalçın / Fotoğraf: İHA

 

"2021'in ilk iki çeyreğinde hem sıfır hem de ikinci el araçlardaki fiyat artışı devam edecektir"

Araç fiyatlarındaki artışın ne kadar daha sürebileceğini sorduğumuz Hüsamettin Yalçın, 2021'in ilk 6 ayında da benzer bir durumla karşılaşılacağını ifade etti:

2021'in ilk iki çeyreğinde de hem sıfır hem de ikinci el araçlardaki fiyat artışı devam edecektir. Türkiye'deki otomobil satıcılarının çoğu ithalatçı. Adetsel olarak yurt dışındaki fabrikalarından, dövizle araç alıyorlar. Bunu fiyatlara da yansıtmak durumunda kalıyorlar.

 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

 

Kumdakcı: Araç fiyatlarında normalleşme, 2021'in 3. çeyreğinden itibaren başlayabilir

Türk Sanayici ve İş Adamları Vakfı (TÜSİAV) Vergi Platformu Başkanı Serkan Kumdakcı'ya göre ise araç fiyatlarındaki yüksek artış miktarının eski seviylere dönmesi, en az bir seneyi bulacak.

Fiyat artışının çok yönlü ele alınması gerektiğini belirten Kumdakcı, şu ifadeleri kullandı:

Develüatif bir artış oldu, 100 bin TL'lik araba, 200 bin TL oldu. Bunu tamamen talep artışına, ÖTV artışına ya da kurdaki yükselişe bağlamamak gerekir. Fabrikaların salgın nedeniyle tam kapasite çalışamaması nedeniyle arz kıtlığı oluşması, girdi fiyatlarındaki ve üretim maliyetlerindeki ciddi artış, pandemide alışkanlıkların değişerek toplu taşıma yerine bireysel araç kullanımına yönelim, yüksek fiyat artışını beraberinde getirdi. Arabalar, birer yatırım aracına dönüştü. 

 

Serkan Kumdakcı TÜSİAV.jpg
Serkan Kumdakcı / Fotoğraf: TÜSİAV

 

Araç fiyatlarındaki yüksek artışın ne zaman 'eski normal'e dönebileceğine ilişkin ise Serkan Kumdakcı, öncelikle eski alışkanlıklara dönülmesi ve arz-talep dengesinin oturmasının şart olduğunu belirtti. Kumdakçı, fiyat artışlarının dengelenmesi için önümüzdeki sonbaharı işaret etti: 

Yaz aylarında geçmişten beri arabaya karşı talep artışı olur ve fiyatlar hep artar. 2021'in ilk çeyreğinde de pandemi etkilerinin sürmesi bekleniyor. İkinci çeyreğin bitimi de yaza denk geliyor.  Bu nedenle, araç fiyatlarındaki normalleşme, 2021'in 3. çeyreğinden itibaren başlayabilir, bu da önümüzdeki sonbaharı bulur.

 

DAHA FAZLA HABER OKU