AK Parti iktidarında yapılan 5 seçimden 3'ü erken... Türkiye geçmişte kaç kere "kabile devleti" gibi davrandı?

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Erken seçim kabile devletlerinin işidir" ifadeleri akıllara Türkiye'nin yaşadığı erken seçimleri getirdi. Türkiye, tarihinde 9 kere sandığa erken gitti

Fotoğraf: Reuters

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'yi işaret ederek Türkiye'nin erken seçime gitmesi gerektiğini söylemesi siyasetin gündemine oturdu.

MHP Genel Başkanı Bahçeli, ana muhalefet liderinin bu talebini reddederken Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Ne erken seçimi yahu, erken seçim kabile devletlerinin işidir" dedi. Erdoğan'ın bu ifadeleri Türkiye tarihinde yaşanan erken seçimleri akıllara getirdi.

Türkiye, kurulduğundan bugüne kadar 9 erken seçim gerçekleştirdi. Bu erken seçimlerin 3'ü de AK Parti döneminde gerçekleşti.

2adadf06-29d0-489e-a635-39eb6f35bdac.jpg

Türkiye tarihinde AK Parti öncesinde de 6 erken seçim yaşandı. Bu seçimler 2002, 1999, 1995, 1991, 1987 ve 1957'de yapıldı.

​​​​​

2018 erken seçimi

Türkiye, en son erken seçimi MHP lideri Devlet Bahçeli'nin talebiyle yaptı. Bahçeli'nin 17 Nisan'da yaptığı "Türkiye'nin 3 Kasım 2019'a kadar dayanması kolay değildir. 3 Kasım 2019'a kadar ulaşmak her dakika zorlaşmaktadır" açıklamasının ardından ülke 24 Haziran'da sandık başına gitti.

eylul_ekimyeni_39de6d3a-ebe8-4c6f-ab06-649fdadf4666.jpg

20 Nisan'da TBMM'de AK Parti ve MHP'nin teklifiyle yapılan erken seçim görüşmelerinden. (Fotoğraf: AA)

Cumhurbaşkanı ve milletvekilliği seçiminin sonuçları şöyle oldu:

AK Parti: Yüzde 42.49
MHP: Yüzde 11.13
CHP: Yüzde 22.67
İYİ Parti: Yüzde 10
HDP: Yüzde 11.62

Recep Tayyip Erdoğan: Yüzde 52.54
Muharrem İnce: Yüzde 30.67
Selahattin Demirtaş: Yüzde 8.35
Meral Akşener: Yüzde 7.33
Temel Karamollaoğlu: Yüzde 0.88
Doğu Perinçek: Yüzde 0.19

2015: 7 Haziran - 1 Kasım süreci

Türkiye'nin bundan bir önceki erken seçim de yine AK Parti iktidarında, 2015 yılında gerçekleşti.

7 Haziran 2015'te AK Parti iktidara geldiği 2002 yılından beri ilk defa tek başına iktidar olamadı. O dönem AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan olan Ahmet Davutoğlu muhalefet partileriyle koalisyon görüşmeleri gerçekleştirdi. Ancak bu görüşmelerden sonuç çıkmayınca Türkiye 1 Kasım'da tekrar sandık başına gitti.

thumbs_b_c_cfea9a2b06f2155d64b0aaf1cec9f635.jpg
15 Temmuz 2015'te AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu ve beraberindeki heyet, koalisyon görüşmeleri kapsamında HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile görüşmüştü. Demirtaş ve Yüksekdağ, 4 yıldır cezaevindeler. (Fotoğraf: AA)


7 Haziran - 1 Kasım arasında yaşanan terör olayları da ülke tarihine damgasını vurdu.  

Bu seçimde de sonuçlar şöyle oldu:

AKP: Yüzde 49.50 (7 Haziran 2015 - Yüzde 40.87)
CHP: Yüzde 25.32 (7 Haziran 2015 - Yüzde 24.95)
MHP: Yüzde 11.90 (7 Haziran 2015 - Yüzde 16.29)
HDP: Yüzde 10,76 (7 Haziran 2015 - Yüzde 13.12)

2007 erken seçimi: Cumhurbaşkanlığı krizi

2007'de görev süresi dolan 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yerine kimin geleceği gündeme geldi. AK Parti, o dönem Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Abdullah Gül'ü aday gösterdi. Ancak gül TBMM'de 357 oy alabildi. Bunun ardından CHP anayasadaki "367" şartını gerekçe göstererek Anayasa Mahkemesi'ne gitti.

Anayasa'nın 102. maddesine göre cumhurbaşkanı seçilebilmek için, ilk iki turda nitelikli çoğunluk (367 oy),sonraki iki turda ise salt çoğunluk (276 oy) aranıyordu.

 Anayasa Mahkemesi 1 Mayıs'ta verdiği kararla, 367 gerekçesini kabul ederek yapılan birinci tur oylamayı iptal etti. Bunun üzerine 6 Mayıs'ta yapılan iki yoklamada da toplantı yeter sayısının (367) bulunamayışı yüzünden Türkiye'nin 11. Cumhurbaşkanı seçilemedi.

351316-1291784427.jpg

Genelkurmay Başkanlığı'nın 12 Nisan tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde yaptığı ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin "Atatürkçülüğe, laikliğe ve cumhuriyetin temel ilkelerine sözde değil özde bağlı" bir cumhurbaşkanı adayı istediği bildiriye hükümetin yanıtı sert olmuştu. Dönemin Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt hayatını kaybedince e-muhtarı hakkında açılan soruşturma 2020 yılında kapatıldı. (Fotoğraf: Twitter)


Kamuoyunda "e-muhtarı" olarak bilinen olayın da yaşandığı bu dönemde AYM'nin iptal kararı sonrası AK Parti erken genel seçime gitti ve oylarını 2002'deki seçime kıyasla 12 puan artırdı. Bu seçimin sonuçları şöyle oldu:

AK Parti: Yüzde 46.58 (341 milletvekili)
CHP: Yüzde 20.88 (112 milletvekili)
MHP: Yüzde 14.27 (71 milletvekili)
Demokrat Parti: Yüzde 5.42 (0 milletvekili)
Bağımsız: Yüzde 5.24 (26 milletvekili)

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU