Sigortalı çalışanların işten çıkış bildirgesi sigortalılar için büyük önem arz etmektedir.

Türkiye İş Kurumu'nun (İŞKUR) işsizlik maaşı hesabında, kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmamakta işten ayrılış bildirgesi büyük önem arz etmektedir. 

Bilindiği üzere kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık; bir hizmet akdine bağlı olarak bir işverenin yanında çalışan sigortalıların, hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren bitmektedir.

Bağ-Kur kapsamındaki sigortalıların ise kendileri ve faaliyetin sona erme halinin bildirildiği kuruluşlar veya vergi daireleri tarafından, en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bildirilmesi gerekmektedir

4/a-SSK kapsamında çalışan sigortalıların işten ayrılırken işverenleri tarafından elektronik ortamda SGK işten ayrılış bildirgelerinin verilmesi gerekmektedir. 

İşten çıkış bildirgesi nedir?

Sigortalılığı sona eren çalışanı ile ilgili olarak sigortalı işten ayrılış bildirgesi düzenleyerek Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) verilmesi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun işverenlere/ilgililere yüklediği yükümlülüklerden biridir. 

Çalışanların işten çıkışı halinde SGK çıkışlarının yapılması için belirlenen yasal süre 10 gündür. 10 gün geçtikten sonra verilmesi halinde işverene asgari ücretin 1/10’i tutarında idari para cezası uygulanır.

İdari para cezasının kaldırılması

Sigortalıya hak etmediği halde aylık ve işsizlik ödeneği ödenmesi halinde yersiz ödemeye sebep olan işveren bu durumdan sorumlu tutulmakta ve yapılan yersiz ödemeler kendisine rücu edilmektedir.

Bu nedenle bazı durumlarda işten ayrılış bildirgesi verildikten sonra yapılan hataların giderilmesi için bildirgede değişiklik yapılması gündeme gelebilmektedir.

Yukarıda bahsettiğim durumlar neticesinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi; işverenler tarafından verildikten sonra 10 gün içinde silinmesi ve güncellenmesi işlemi ile meslek adı ve kodu, AÇSHB iş kolu ve sigortalının adresi her zaman e-sigorta yoluyla işverenler tarafından güncellenebilmektedir.

10 günlük süre geçtikten sonra ise ilgili işlemler ancak Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılabilmektedir.

İşverenlerin işten ayrılış bildirgesinin verilme süresi geçtikten sonraki düzeltme ve güncelleme taleplerinin yapılabilmesi için, işverenin aylık prim ve hizmet belgesini SGK'ya ibraz etmesi ve sigortalı işten ayrılış bildirgesinin gün, prime esas kazanç ve işten çıkış tarihi bilgilerinin aylık prim ve hizmet belgesinde yer alan bilgiler ile uyumlu olması gerekmektedir.

Ayrıca işten ayrılış bildirgesi süresi içinde verilmiş ise oluşan idari para cezası kaldırılmaktadır.

İşten ayrılış nedeni ve işten ayrılış tarihinin 10 günlük süreden sonra Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından düzeltilmesi halinde, işsizlik sigortası ödeneği almak isteyen sigortalıların düzeltilen işten ayrılış bildirgesi ile birlikte ayrıca ihbar veya kıdem tazminatının ödendiğini gösterir bordro veya banka dekontu gibi belgelerle İŞKUR'a müracaat etmesi gerekmektedir.

İşten çıkış belgesi nasıl verilir?

İşverenler, sigortalı işten ayrılış bildirgesini SGK’ya e-sigorta yoluyla, elektronik ortamda göndermek zorundadırlar.
Sigortalı işten ayrlılış bildirgesi nasıl oluşturulur?

• “Sosyal Güvenlik Sicil Numarası” alanına Türk vatandaşları için T.C. kimlik numarası, yabancı uyruklular içinse Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce verilen numara, “A- Sigortalının Kimlik/Adres Bilgileri” bölümünün 1 ila 12 numaralı alanlarına sigortalı tarafından beyan edilen nüfus cüzdanı ve ikamet adresi bilgileri,
   
• “B- Sigortalının Sosyal Güvenlik Bilgileri” bölümünün 13 numaralı alanına 2008 yılı Mayıs ayından önce SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklarda çalışanlar için sicil, iştirakçi veya sandık numarası yazılacaktır.
   
• 14 numaralı “Meslek adı ve kodu” alanına Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışan sigortalılar için fiilen yaptıkları mesleklerinin adı ve kodu işaretlenecek, İŞKUR tarafından belirlenen “Meslek adı ve kodu” bilgileri ise “www.sgk.gov.tr” internet adresinde görüntülenecektir.
   
• “C- Sigortalının Hizmet Bilgileri” bölümünün 15 numaralı İşten Ayrılış Nedeni, 16 numaralı Eksik Gün Nedeni ve 17 numaralı Ücret (yüzde usulü) alanları aşağıda açıklandığı şekilde doldurulacaktır.

Sigortalının ya da işverenin talebi

Sigortalı tek başına işveren olmaksızın Sosyal Güvenlik Kurumu'na başvurarak işten ayrılış bildirgesinde ayrılış nedeninin hatalı olduğunu ve düzeltilmesini talep etmesi halinde ilgili mevzuat gereğince işlem yapılamamaktadır.

Sigortalıların işten ayrılış nedenine yönelik talepleri işverenle birlikte müracaat etmiş ise değiştirilebilmektedir.

Ayrıca işverenlerin işten ayrılış nedenine yönelik talepleri buna ilişkin belgelerle müracaat edilmesi halinde değiştirilebilmekte olup ilgili belgelerin her zaman düzenlenebilir nitelikte olmayan belge olması beklenmektedir.

İşten çıkış bildirgesindeki kodlar

 

1. Deneme Süreli İş Sözleşmesinin İşverence feshi
2. Deneme Süreli İş Sözleşmesinin işçi tarafından feshi.
3. Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi(istifa)
4. Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi.
5. Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi.
8. Emeklilik(yaşlılık) ve ya toptan ödeme nedeniyle.
9. Malulen emeklilik nedeniyle.
10. Ölüm.
11. İş kazası sonucu ölüm.
12. Askerlik.
13. Kadın işçinin evlenmesi
14. Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması
15. Toplu işçi çıkarma
16. Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer iş yerine nakli
17. İş yerinin kapanması
18. İşin sona ermesi
19. Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır)
20. Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır)
21. Statü değişikliği
22. Diğer nedenler
23. İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih
24. İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih
25. İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile fesih
26. Disiplin Kurulu kararı ile fesih
27. İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih
28. İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih
29. İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih
30– Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullan Tekrar başlatılmayacaksa “4” nolu kod kullanılır)
31. Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih
32. 4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile feshi
33. Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi
34. İş yerinin devri, işin veya iş yerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih

 

 

Sorularınız için: [email protected]

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.