Koronavirüs salgını virüslere karşı etkili olan kolonya ve sabunlara talebi arttırdı. Aşırı talep özellikle kolonya bulunmasını güçleştirdi.
Peki virüslere etkili başka kimyasal antiseptik ve dezenfektan kimyasallar var mı?
TÜSODER (Tüketici Sorunları Derneği) Sağlık Komisyonu Üyesi Kimyager Fatih Küçükuysal bu sorunun cevabını şöyle verdi:
Virüsler için dezenfeksiyon amacıyla halojenlerden klor ve iyot bileşikleri de kullanılır. Hatta bunlar daha etkili olabilmektedir ancak hayli aktif kimyasal maddeler oldukları için antiseptik olarak, yani cilt için kullanıldıklarında canlı dokuya da zarar verebilirler.
"Klor halojenlerine örnek vermek gerekirse çamaşır suyu olarak bilinen sodyum hipoklorid, onun suyla tepkimesiyle ortaya çıkan hipoklorik asit, musluk suyu arındırmada kullanılan klor gazı ve insan dokusuna daha az zarar veren oksijen diklorür kimyasallarını sayabiliriz” diyen Küçükuysal sözlerini şöyle sürdürdü:
Çamaşır suyuna dikkat
Çamaşır suyu yüzde 1’lik oranda yüzey temizliği için kullanılabilir ancak kokusu akciğerler ve kendisi cilt için risklidir. Onun yerine eğer bulunabilirse yüzde 10’luk oksijen diklorür solüsyonu hem dezenfektan hem de antiseptik olarak kullanılabilir. İyot halojenlerine örnek olaraksa tentürdiyot türevi İyodoform, Polivinolpirolidin, Povidon iyodin gibi kimyasalların sulandırılmış solüsyonları da kullanılabilir. Bunlar da klor gibi çok aktiflerdir. Ancak çok seyreltik olmaları gerekir. Geniş spektrumlu antiseptik olduklarından hastanelerde de kullanılmaktadır. Hatta hastaneye kokusunu veren madde de iyot bazlı kimyasallardır.
Gümüş iyonları içeren solüsyonlar etkili
Gümüş iyonları içeren solüsyonlar da virüslerin imhası için etkin olduğunu belirten ve ayrıca oksitleyici denilen hidrojen peroksit (oksijenli su) ve ozon gazı veya ozonlanmış jeller de dezenfektan olarak kullanılabileceğini söyleyen Küçükuysal, sözlerini şöyle tamamladı:
Bunlara ek olarak çok daha güçlü dezenfektan ve antiseptik kimyasallardan aldehitler, fenoller, etilen oksit gibi kimyasal maddeler de vardır. Ancak bunların derişik ve aşırı kullanımı güçlü irritan (tahriş edici) ve hatta toksik (zehirleyici) olabilir. Alkol de olsa kimyasal maddeleri özellikle de antiseptik olarak cilt için kullanırken bir uzman olmadan hazırlanmış ve doktorunuzun önermediği kimyasal ürünleri kullanmak tehlikeli olabileceğinden dikkat edilmelidir.
Her kolonya işe yaramıyor
Bu arada Küçükuysal, adeta talep patlaması yaşayan kolonyalara karşı da uyardı
Yüzde 70-80 oranında etil alkol içeren kolonya virüslerin lipid-yağ yapısını çözerek etkisiz kıldığını hatta yok ettiğini belirten Küçükuysal, sözlerini şöyle tamamladı:
Ancak bunun için belli bir süre temas etmeli ve saflık derecesi yüzde 60’dan fazla olmalı. Kolonya içeriğindeki etil alkol ve hastanelerde kullanılan el antiseptiklerinden izopropil alkol güçlü kimyasallar olmasına karşın fazla kullanıldığında elin dokusundaki koruma görevi sağlayan yağ tabakasına da zarar verebilmektedir.
© The Independentturkish
